กระบวนการติดตามการใช้ยารักษาโรคหืดในผู้ป่วยนอกที่โรงพยาบาลชุมพร

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้มีกระบวนการติดตามการใช้ยารักษาโรคหืดในผู้ป่วยนอก ให้เป็นไปอย่างถูกต้องและเหมาะสม และศึกษาผลกระทบของการดำเนินงานตามรูปแบบที่กำหนด เภสัชกรได้เข้าไปค้นหาและแก้ไขปัญหาในกระบวนการใช้ยาในผู้ป่วยแต่ละราย ตั้งแต่ พฤศจิกายน 2539 ถึง กุมภาพันธ์ 2540 ที่โรงพยาบาลชุมพร มีผู้ป่วยเข้าร่วมในการศึกษานี้ 42 คน ได้ให้การติดตามการใช้ยาทั้งหมด 117 ครั้ง จากการศึกษาตรวจพบปัญหาได้ทั้งหมด 246 ปัญหา โดยพบปัญหาความคลาดเคลื่อนในการสั่งใช้ยา จำนวน 9 ปัญหา (3.7%) ปัญหาความคลาดเคลื่อนในการจัดจ่ายยา 16 ปัญหา (6.5%) ปัญหาการไม่ใช้ยาตามแพทย์สั่ง 172 ปัญหา (69.9%) ปัญหาอาการอันไม่ถึงประสงค์จากการใช้ยา 49 ปัญหา (19.9%) โดยความคลาดเคลื่อนในการสั่งใช้ยาและการจัดจ่ายยา สามารถแก้ไขได้หมดในกระบวนการติดตามการใช้ยาที่กำหนด การดำเนินงานกระบวนการติดตามการใช้ยาที่กำหนดสามารถแก้ไขปัญหาได้ 193 ปัญหา (78.5%) มีปัญหาที่แก้ไขไม่ได้ 17 ปัญหา (6.9%) และปัญหาที่ไม่สามารถติดตามผลได้ 36 ปัญหา (14.6%) โดยพบว่าจำนวนปัญหาที่พบหลังการดำเนินการ ลดลงจากจำนวนปัญหาที่พบก่อนการดำเนินการ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ alpha = 0.05 และระดับความรุนแรงโดยเฉลี่ยของอาการทางคลินิกของผู้ป่วย ลดลงจากก่อนผ่านกระบวนการติดตามการใช้ยา อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ alpha = 0.05 จากการศึกษาต้นทุนของกระบวนการติดตามการใช้ยา พบว่า มีต้นทุนคงที่ 1,155 บาทและต้นทุนแปรเปลี่ยน 32.77 บาทต่อผู้ป่วย 1 คน คิดเป็นต้นทุนรวมเฉลี่ย 60.27 บาทต่อผู้ป่วย 1 คน สำหรับผลการดำเนินงานกระบวนการติดตามการใช้ยาเป็นที่น่าพอใจ เพราะนอกจากจะค้นหาและแก้ไขปัญหาต่างๆ ในกระบวนการใช้ยา ทำให้ปัญหาดังกล่าวลดลง หรือหมดไปแล้ว ต้นทุนของการดำเนินงานยังต่ำอีกด้วย ทั้งผู้เกี่ยวข้องส่วนใหญ่ยอมรับการดำเนินงานนี้ กล่าวคือมีความเห็นว่า กระบวนการติดตามการใช้ยารักษาโรคหืดมีประโยชน์ต่อผู้ป่วย และควรดำเนินการต่อไป