การพัฒนารูปแบบโปรแกรมนันทนจิตศึกษาสำหรับเด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบโปรแกรมนันทนจิตศึกษาสำหรับเด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา โดยใช้กรณีศึกษา จำนวน 1 คน จากสถาบันราชานุกูล ซึ่งเป็นเด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา ระดับปานกลาง อยู่ในกลุ่มอาการดาวน์ซินโดรม เพศชาย อายุ 18 ปี ผู้วิจัยได้ดำเนินการวิจัยโดยได้ศึกษาวิเคราะห์และสังเคราะห์ทฤษฎีทางนันทนจิตและนันทนจิตศึกษาจากเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องเพื่อกำหนดโครงสร้างของรูปแบบโปรแกรมนันทจิตศึกษา หาคุณภาพโดยการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาด้วยดัชนีความสอดคล้อง โดยผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 7 ท่าน ประกอบด้วยนักการศึกษาพิเศษ นักจิตวิทยา นักสังคมสงเคราะห์ ผู้ดูแล และกลุ่มนักนันทนาการเพื่อกลุ่มบุคคลพิเศษหลักสูตรนันทนจิตศึกษาประกอบด้วย 6 เนื้อหา ได้แก่ การตระหนักส่วนตนทางนันทนจิต ความซาบซึ้งทางนันทนจิต ความมีอิสระในการกำหนดเลือกด้วยตนเองทางนันทนจิต การตัดสินใจที่เกี่ยวข้องกับการมีส่วนร่วมทางนันทนจิต ความรู้และการใช้แหล่งทรัพยากรที่อำนวยความสะดวกทางนันทนจิต และปฏิสัมพันธ์ทางสังคม หลังจากนั้น ผู้วิจัยได้นำรูปแบบโปรแกรมไปใช้เป็นระยะเวลา 12 สัปดาห์ๆ ละ 3 วัน ๆ ละ 2 ชั่วโมง โดยมีการวัดความสามารถและพฤติกรรมของกรณีศึกษาก่อนและหลังเข้ารับบริการในหลักสูตรโปรแกรมนันทนจิตศึกษา ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบโปรแกรมนันทนจิตศึกษาสำหรับเด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญาที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้นมีพื้นฐานมาจากการศึกษาทฤษฎีและงานการวิจัยที่เกี่ยวข้องกับนันทนจิตและนันทนจิตศึกษา โดยได้รับการตรวจหาคุณภาพในเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิที่เกี่ยวข้อง และผลจากการนำรูปแบบไปใช้พบว่ากรณีศึกษามีพัฒนาการความสามารถและพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับ การตระหนักส่วนตนทางนันทนจิตความซาบซึ้งทางนันทนจิต ความมีอิสระในการกำหนดเลือกด้วยตนเองทางนันทนจิต การตัดสินใจที่เกี่ยวข้องกับการมีส่วนร่วมทางนันทจิต ความรู้และการใช้แหล่งทรัพยากรที่อำนวยความสะดวกทางนันทนจิต และปฏิสัมพันธ์ทางสังคมดีขึ้น