ภูมิทัศน์กาดในจังหวัดเชียงใหม่

Abstract

กาด(KAD) มีความสำคัญและเชื่อมโยงกับวิถีชีวิตชาวล้านนา (LANNA) ในภาคเหนือ เป็นเอกลักษณ์และแหล่งรวมอารยธรรมที่น่าสนใจ ในอนาคตกาดยังคงมีความสำคัญและมีความสัมพันธ์อยู่กับชีวิตคนไทยภาคเหนือตราบเท่าที่อาหารยังเป็นสิ่งจำเป็นต่อชีวิต แต่ด้วยเทคโนโลยีและวิถีชีวิตที่เปลี่ยนแปลงไป กาดจึงได้มีการปรับตัวเพื่อคงแรงดึงดูดในหน้าที่ใช้สอยด้านศูนย์กลางของสินค้าและบริการต่อไป วิทยานิพนธ์นี้ทำการศึกษารูปแบบของภูมิทัศน์กาด ในจังหวัดเชียงใหม่ และศึกษาถึงความต้องการด้านการใช้สอยพื้นที่ การเชื่อมโยงกิจกรรมภายในกาดกลางแจ้ง รวมถึงปัจจัย แนวคิด อิทธิพล ในงานภูมิสถาปัตยกรรม ที่มีต่อการพัฒนาและเปลี่ยนแปลงรูปแบบของกาดกลางแจ้ง เพื่อที่จะสรุปองค์ประกอบของกาดกลางแจ้ง และหาความสัมพันธ์ในด้านการออกแบบและพฤติกรรมการใช้กาดกลางแจ้ง จังหวัดเชียงใหม่ จากการศึกษาพบว่าในจังหวัดเชียงใหม่มีกาดที่ให้บริการทั้งหมด 6 ประเภท ดังนี้ กาดประจำเมือง (กาดหลวง) กาดประจำอำเภอ กาดประจำตำบล กาดขนาดเล็ก กาดนัด และกาดสินค้าเฉพาะ โดยลักษณะประเภทของการจะมีความสัมพันธ์กับขนาดทำเล ที่ตั้ง ประเภทของสินค้า และช่วงเวลาการขายของกาดนั้น ๆ โดยแต่ละกาด มีลักษณะที่บ่งบอกถึงความเป็นกาดดังนี้ มีทำเลที่ตั้ง เพื่อประกอบการค้าขายเป็นหลัก ทุกกาดต้องมีการขายสินค้าประเภทของสด และสินค้าพื้นเมือง เพื่อตอบสนองต่อความต้องการในการใช้ชีวิตประจำวัน โดยมีช่วงเวลาการขายที่แน่นอน เป็นประจำ สม่ำเสมอ มีพื้นที่เปิดโล่งเปิดให้อากาศถ่ายเทได้อย่างสะดวก หมุนเวียนได้ดี และมีบรรยากาศที่เกิดจากกิจกรรมการซื้อขาย สะท้อนถึงการใช้ชีวิตของคนในพื้นที่นั้น ๆ พื้นที่มีความสุนทรีย์สวยงาม มีความเป็นระเบียบ สะดวกต่อการใช้บริการ และมีระบบการสัญจรสะดวกสบายเพื่อใช้ส่งสินค้า และการเข้ามาใช้บริการ ปัจจุบันภูมิทัศน์กาดในจังหวัดเชียงใหม่มีการเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา แต่อย่างไรก็ตามกาดยังสามารถคงลักษณะเฉพาะของรูปแบบเดิม ได้แก่ การเกิดกาดในบริเวณจุดชุมนุมพักอาศัย การวางขายสินค้าบนพื้น การขายสินค้าพื้นเมือง ที่สามารถอนุรักษ์และพัฒนาให้คงอยู่ต่อไป.