แบบจำลองเพื่อวิเคราะห์หามูลค่าความสูญเสียในกระบวนการผลิต โดยใช้แนวทางค่าประสิทธิผลโดยรวมของเครื่องจักร

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ในการสร้างแบบจำลองใหม่เพื่อใช้เป็นดัชนีชี้วัดการทำงานของเครื่องจักร โดยมีจุดมุ่งหมายในการแก้ไขปัญหาต่างๆที่พบในดัชนีค่าประสิทธิผลโดยรวมของเครื่องจักร หรือค่า Overall Equipment Effectiveness (OEE) เนื่องด้วย ค่าประสิทธิผลโดยรวมของเครื่องจักรเป็นดัชนีชี้วัดผลหลักของแนวทางการปรับปรุงที่มีชื่อว่า Total Productive Maintenance (TPM) ซึ่งมุ่งเน้นการชี้วัดในเรื่องการซ่อมแซมและบำรุงรักษาเครื่องจักร ดัชนีชี้วัดนี้จะมุ่งเน้นในการค้นหาความสูญเสียของเครื่องจักร โดยไม่ได้มีการคำนึงถึงเรื่องต้นทุน มูลค่าของสินค้าที่เครื่องจักรทำการผลิต และความแตกต่างของกำลังการผลิตระหว่างเครื่องจักร ซึ่งการลำดับปัญหาของเครื่องจักรโดยไม่ได้มีการนำปัจจัยเหล่านี้มาใช้ในการเปรียบเทียบร่วมด้วยนั้น จะส่งผลทำให้เกิดการจัดลำดับปัญหาของเครื่องจักรที่ไม่เหมาะสมขึ้นได้ ผู้วิจัยจึงได้สร้างแบบจำลองใหม่ขึ้น โดยทำการคำนวณมูลค่าความสูญเสียในกระบวนการผลิตโดยใช้แนวทางค่าประสิทธิผลโดยรวมของเครื่องจักร และจัดทำโปรแกรมขึ้นเพื่อใช้ในการบันทึกและประมวลผลข้อมูลตามแบบจำลองที่ออกแบบไว้ ผลจากการใช้งานแบบจำลองกับโรงงานกรณีศึกษาได้แสดงให้เห็นว่า เครื่องจักร Coating Machine 2 ซึ่งมีค่า OEE สูงที่สุด เท่ากับ 77.3% นั้นกลับไม่ได้มีมูลค่าความสูญเสียโดยรวมที่ต่ำที่สุด โดยเครื่องจักรมีมูลค่าความสูญเสียโดยรวมสูงถึง 18.85 ล้านบาท อีกทั้งเครื่องจักรที่มีมูลค่าความสูญเสียที่ต่ำที่สุดคือ เครื่อง Hatschek 1 มีมูลค่าความสูญเสียโดยรวมเท่ากับ 10.25 ล้านบาท แต่เครื่องจักรนี้ก็กลับมีค่า OEE เพียงแค่ 70.4% ซึ่งต่ำกว่าค่า OEE ของเครื่อง Coating Machine 2 จากข้อมูลแสดงให้เห็นว่าค่า OEE นั้นไม่สามารถลำดับปัญหาได้อย่างเหมาะสม อันเนื่องมาจากความแตกต่างระหว่างเครื่องจักรในเรื่องของกำลังการผลิต ต้นทุนการผลิต และมูลค่าของผลิตภัณฑ์ที่ทำการผลิต โดยความแตกต่างเหล่านี้จะส่งผลโดยตรงต่อมูลค่าความสูญเสียของแต่ละเครื่องจักร ซึ่งแบบจำลองใหม่ตามงานวิจัยฉบับนี้สามารถลำดับปัญหาของเครื่องจักรต่างๆได้โดยใช้มูลค่าความสูญเสียที่แสดงเป็นมูลค่าเงิน ซึ่งสามารถแก้ไขปัญหาเดิมของค่าประสิทธิผลโดยรวมของเครื่องจักรที่มีอยู่ได้