การนำความเชื่อเข้าสู่วัฒนธรรมที่ปรากฏในงานสถาปัตยกรรมวัดคาทอลิกในประเทศไทย : กรณีศึกษา วัดคาทอลิกบ้านซ่งแย้ จังหวัดยโสธร

Abstract

ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างข้อความเชื่อทางศาสนากับวัฒนธรรมในท้องถิ่น ผ่านรูปแบบทางสถาปัตยกรรมรวมถึงพื้นที่ว่างภายในวัดคาทอลิก ในมิติกายภาพ จิตภาพ และสุนทรียภาพ เพื่อมองหาคุณค่าทั้งทางด้านรูปแบบศิลปะและสถาปัตกยรรม และคุณค่าด้านวัฒนธรรมและอนุรักษ์ชุมชน ที่เกิดขึ้นจากการนำความเชื่อเข้าสู่วัฒนธรรม โดยมีวัดคาทอลิกบ้านซ่งแย้เป็นกรณีศึกษาที่นำมาวิเคราะห์และตีความในเชิงลึก ผลการศึกษาพบว่า การที่คริสตศาสนาได้มาเข้ามาสู่บริบทในประเทศไทย ได้ทำให้เกิดสถาปัตยกรรมวัดคาทอลิกที่มีรูปแบบซึ่งสะท้อนวัฒนธรรมในท้องถิ่น ทั้งวัฒนธรรมแบบไทยประเพณีและวัฒนธรรมแบบพื้นถิ่นในแต่ละภูมิภาค โดยปัจจัยที่สำคัญของการนำความเชื่อเข้าสู่วัฒนธรรมก็คือ “วัฒนธรรมของชุมชน” วัดคาทอลิกบ้านซ่งแย้เป็นหนึ่งในกรณีศึกษาที่มีความโด่ดเด่น ทั้งมิติด้านกายภาพ จิตภาพ และสุนทรียภาพ ตั้งแต่ตัวอาคารโบสถ์ที่นำอาคารพื้นถิ่นมาปรับปรุงใช้งานกับการจัดพื้นที่ใช้สอยแบบโบสถ์ตะวันตก อาณาบริเวณของวัดที่ตอบสนองต่อพิธีกรรมและกิจกรรมของชุมชน จุดสวดภายในหมู่บ้านที่ช่วยขยายมิติของความศักดิ์สิทธิ์จากตัวโบสถ์ให้กระจายออกมาสู่พื้นที่ของหมู่บ้าน รวมถึงพิธีกรรมและการใช้สอยพื้นที่ว่างที่มีรูปแบบและสุนทรียภาพที่แตกต่างจากโบสถ์ตะวันตก ทั้งนี้เนื่องจากบริบททางวัฒนธรรมของชุมชนและสภาพแวดล้อมโดยรอบ ที่ช่วยสร้าง “รูปแบบ” ซึ่งเกิดจากการตีความ “เนื้อแท้” ของคติความเชื่อและพิธีกรรมด้วยวัฒนธรรมของชาวบ้านซ่งแย้ ก่อนที่คุณลักษณะเหล่านั้นจะไปปรากฏในสถาปัตยกรรม และ พื้นที่ว่างทางสถาปัตยกรรมของวัด