พัฒนาการนวนิยายไทย พ.ศ. 2475-2500 : การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างนวนิยายกับสังคม

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มีจุดมุ่งหมายที่จะศึกษาพัฒนาการนวนิยายไทยตั้งแต่ พ.ศ. 2475-2500 โดยใช้วิธีศึกษาในแง่แนวคิด และความสัมพันธ์ระหว่างนวนิยายกับสังคม ผู้วิจัยจะหยิบยกนวนิยายเฉพาะเล่มที่มีบทบาทสำคัญต่อพัฒนาการนวนิยายไทยมาวิเคราะห์อย่างละเอียด เนื้อหาแบ่งเป็น 6 บท บทที่หนึ่งเป็นบทนำ บทที่สองว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างนวนิยายกับสังคมโดยกล่าวถึงแนวพิจารณานวนิยายในแง่ที่เกี่ยวกับสังคม และความเกี่ยวข้องของนวนิยายไทยกับสังคม บทที่สาม กล่าวถึงนวนิยายไทยก่อน พ.ศ. 2475 โดยเน้นนวนิยายหลัง พ.ศ. 2472 เป็นต้นมา ซึ่งเป็นระยะที่นวนิยายไทยเริ่มมีลักษณะเป็นของตนเอง บทที่สี่กล่าวถึงนวนิยายระหว่าง พ.ศ. 2475-2492 โดยแบ่งพัฒนาการออกเป็น 4 ช่วงคือ นวนิยายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 นวนิยายที่เกิดจากการกวาดล้างทางการเมือง นวนิยายสมัยรัฐนิยม และนวนิยายหลังสมัยรัฐนิยม บทที่ห้า ว่าด้วยนวนิยายระหว่าง พ.ศ. 2493-2500 โดยแบ่งเป็น 2 ช่วงคือ ช่วงแรก นวนิยายระหว่าง พ.ศ. 2493-2495 อันเป็นระยะเริ่มต้นของนวนิยายเพื่อชีวิต ช่วงที่สอง นวนิยายระหว่าง พ.ศ. 2496-2500 ซึ่งเป็นระยะที่นวนิยายเพื่อชีวิตขยายตัว บทสุดท้ายเป็นบทสรุป ผลของการวิจัยสรุปได้ว่าสภาพสังคม เศรษฐกิจและการเมืองมีอิทธิพลต่อทิศทางและพัฒนาการนวนิยายไทยอย่างเด่นชัด ตลอดระยะเวลา 25 ปี นวนิยายไทยเติบโตด้านปริมาณเป็นอย่างมาก ส่วนด้านคุณภาพพัฒนาไปค่อนข้างเชื่องช้า นวนิยายไทยมีพัฒนาการจากนวนิยายแนวพาฝันมาสู่นวนิยายเพื่อชีวิต จากนวนิยายเริงรมย์ มาสู่นวนิยายเริงปัญญา และพัฒนาจากนวนิยายที่สะท้อนหรือได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงทางสังคมมาสู่การมุ่งเสนอนวนิยายเพื่อนำหรือทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคม