ความหลากหลายทางชีวภาพของแพลงก์ตอนสัตว์บริเวณชายฝั่งทะเล คลองปากเมง จังหวัดตรัง

Abstract

ศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพของแพลงก์ตอนสัตว์ในบริเวณชายล่งทะเล คลองปากเมง จังหวัดตรัง จำนวน 5 สถานี ในเดือนเมษายน 2546 และเดือนธันวาคม 2546 ซึ่งเป็นตัวแทนในช่วงก่อนและหลังมรสุม ตะวันดกเฉียงใต้ ตามลำดับ เก็บตัวอย่างโดยใช้ถุงแพลงก์ตอนลากในแนวดิ่งจำนวน 3 ครั้งในแต่ละสถานี วัดปัจจัยสิ่งแวดล้อมทางกายภาพและเก็บตัวอย่างน้ำเพี่อวิเคราะห์ปริมาณสารอาหารและคลอโรฟิลล์ เอ ผล การศึกษาพบแพลงก์ตอนสัตว์ขนาดใหญ่กว่า 100 ไมครอน หนาแน่นสูงในช่วงก่อนฤดูมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ โดยมีค่าความหนาแน่นเฉลี่ยอยู่ในช่วง 4.52X10⁶ ถึง 3.68x10⁷ ตัวต่อปริมาตรน้ำ 100 ลูกบาศก์เมตร ซึ่งสูงกว่า ในช่วงหลังฤดูมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ที่พบความหนาแน่นเฉลี่ยเพียง 1.93x10⁵ถึง 3.01xl0⁶ ตัวต่อปริมาตรน้ำ 100 ลูกบาศก์เมตร โดยความเค็มและอุณหภูมิเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้พบความหนาแน่นของแพลงก์ตอนสัตว์ในช่วง ก่อนฤดูมรสุมสูงกว่าช่วงหลังฤดูมรสุม ส่วนแพลงก์ตอนสัตว์ขนาดใหญ่กว่า 330 ไมครอน นั้นมีความหนาแน่น ใกล้เคียงกันทั้งสองช่วงเวลาคือ มีความหนาแน่นเฉลี่ย 6.53x10⁴ ถึง 1.59x10⁵ และ 7.30xl0⁴ ถึง 2.68xl0⁵ ตัวต่อ ปริมาตรน้ำ 100 ลูกบาศก์เมตร ในช่วงก่อนและหลังฤดูมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ตามลำดับ ความหนาแน่นของ แพลงก์ตอนสัตว์มีค่าสูงในบริเวณใกล้ฝั่งและลดลงเมื่อห่างฝั่งออกไปสอดคล้องกับการผันแปรของปริมาณรวม ของคลอโรทิเลล์ เอ ของแพลงก์ตอนพืชซึ่งมีค่าสูงในบริเวณใกล้ฝั่งและลดลงเมื่อไกลฝั่งออกไป องค์ประกอบ ของแพลงก์ตอนสัตว์ในบริเวณใกล้ฝั่งมี Harpacticoid copepods และตัวอ่อนหอยสองฝาเป็นกลุ่มเด่นสอดคล้อง กับการที่พบองค์ประกอบหลักของคลอโรฟิลล์ เอในบริเวณใกล้ฝั่งเป็นกลุ่มไมโครแพลงก์ตอนซึ่งแสดงถึงความอุดมสมบูรณ์ของอาหารสำหรับตัวอ่อนหอยสองฝา และเมื่อห่างฝั่งออกไปจะพบแพลงก์ตอนสัตว์กลุ่ม Calanoid copepods Cyclopoid copepods Chaetognaths และ Larvaceans เป็นกลุ่มเด่นและพบองค์ประกอบของคลอโรฟิลล์ส่วนใหญ่จะมาจากกลุ่มที่มีขนาดเล็กคือกลุ่มนาโนแพลงก์ตอนและพิโคแพลงก์ตอนซึ่งเป็นแหล่ง อาหารของ Larvaceans และแพลงก์ตอนสัตว์ขนาดเล็กที่จะเป็นอาหารของ Chaetognaths ต่อไป Copepods เป็นแพลงก์ตอนสัตว์กลุ่มเด่นและพบมีความหลากหลายของชนิดสูง โดยอันดับ Calanoida พบ 22 ชนิด จาก 10 ครอบครัว อันดับ Cyclopoida พบ 2 ชนิด จาก 1 ครอบครัว อันดับ Harpacticooida พบ 2 ชนิด จาก 2 ครอบครัว และอันดับ Poecilostomatoida พบ 7 ชนิด จาก 2 ครอบครัว ชนิดที่พบเป็นชนิดเด่นไต้แก่ Harpacticoid copepod ชนิด Microsetella norvegica และ Calanoid copepod ชนิด Acartia amboinensis นอกจากนี้ยังพบ Copepods 5 ชนิดเป็นครั้งแรกในน่านน้ำไทยคือ Pseudodiaptomus bowmani, Calanopia australica, Pontella forficula, Tortanus barbotus และ Corycaeus andrewsi ส่วน Chaetognaths เป็น แพลงก์ตอนสัตว์กลุ่มผู้ล่าที่สำคัญ พบทั้งสิ้น 4 ชนิดจาก 1 สกุล โดยชนิดเด่นคือ Sagitta enflata และ S. Neglecta.