การวางแผนการใช้ที่ดินสุขาภิบาลปากน้ำ และพื้นที่ป่าชายเลนโดยรอบสุขาภิบาล อำเภอเมือง จังหวัดระนอง

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีจุดมุ่งหมาย เพื่อศึกษาปัญหาและผลกระทบต่อระบบนิเวศของป่าชายเลนที่เกิดขึ้นเนื่องจากการขยายตัวของชุมชนสุขาภิบาลปากน้ำซึ่งตั้งอยู่ในป่าสงวนแห่งชาติประเภทป่าชายเลนและเสนอแนวทางการวางแผนการใช้ที่ดินเพื่อให้ชุมชนกับป่าชายเลนสามารถอยู่ร่วมกันในลักษณะที่คงความสมดุลของระบบนิเวศวิทยา ผลการศึกษาพบว่าประชากรที่อาศัยอยู่บริเวณสุขาภิบาลปากน้ำและป่าชายเลนโดยรอบสุขาภิบาลส่วนใหญ่มีอาชีพประมงและอุตสาหกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับการประมง เนื่องจากทรัพยากรสัตว์น้ำที่อาศัยอยู่ในป่าชายเลนยังคงมีความอุดมสมบูรณ์อยู่มาก แต่ในปัจจุบันมีปัญหาเกิดขึ้นต่อชุมชนและป่าชายเลนโดยรอบ อันเนื่องมาจากการบุกรุกพื้นที่ป่าชายเลนอย่างรุนแรงและรวดเร็ว อันเนื่องมาจากการทำการประมง จึงเสนอแนวทางแก้ไขปัญหาโดยให้ยกเลิกมติคณะรัฐมนตรีเกี่ยวกับป่าชายเลน วันที่ 23 กรกฎาคม 2534 บริเวณสุขาภิบาลปากน้ำและป่าชายเลนโดยรอบบางส่วนแล้วกำหนดให้เป็นป่าชายเลนประเภทเศรษฐกิจ ข. เพื่อให้มีการดำเนินการด้านสาธารณูปโภค สาธารณูปการแก่ชุมชนอย่างเพียงพอ และป้องกันการบุกรุกป่าชายเลนโดยการกำหนดโซนการใช้ที่ดินและแนวกันชน 1. แบ่งพื้นที่ออกเป็น 5 ส่วนได้แก่ ที่อยู่อาศัยหนาแน่นมาก, ที่อยู่อาศัยปานกลาง, ที่อยู่อาศัยหนาแน่นน้อย, ที่ดินประเภทที่โล่งเพื่อนันทนาการและการรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม, แนวกันชน (Buffer Zone) ระหว่างป่าชายเลนกับชุมชน 2. เพื่อให้แผนการใช้ที่ดินที่เสนอแนะได้รับการปฏิบัติตามอย่างมีประสิทธิภาพจึงเสนอให้กรมผังเมืองและกรมป่าไม้เป็นหน่วยงานที่รับผิดชอบในการวางแผนและควบคุมดูแล โดยใช้กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการใช้ที่ดินตามแผนที่ได้วางไว้