มาตรการป้องกันและปราบปรามเงินนอกระบบ : ศึกษากรณีการใช้โพยก๊วน

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งที่จะทำการศึกษาถึงความสัมพันธ์ระหว่างการใช้โพยก๊วนกับกระบวนการลักลอบนำเงินตราออกนอกประเทศอย่างผิดกฎหมายและการสนับสนุนทางการเงินระหว่างองค์กรอาชญากรรมข้ามชาติ โดยนำเสนอถึงประวัติของการใช้โพยก๊วนในภูมิภาคต่างๆ ของโลก และกฎเกณฑ์แห่งกฎหมายที่หน่วยงานเฉพาะกิจระหว่างประเทศและรัฐบาลของบางประเทศได้วางแนวทางในการควบคุมการใช้โพยก๊วนเพื่อกิจกรรมที่ผิดกฎหมายได้ เพื่อนำข้อมูลที่ได้จากการวิเคราะห์มาเป็นแนวทางในการเปรียบเทียบและปรับปรุงมาตรการของไทยให้สอดคล้องและมีประสิทธิภาพในการป้องกันและปราบปรามการใช้โพยก๊วนได้ต่อไป จากการศึกษาพบว่าโพยก๊วนโดยทั่วไปมีอยู่สามรูปแบบ ได้แก่ โพยก๊วนของจีน โพยก๊วนของอินเดียและประเทศตะวันออกกลาง และโพยก๊วนระบบธนาคารใต้ดินในทวีปอเมริกา โดยโพยก๊วนของไทยจัดเป็นส่วนหนึ่งของโพยก๊วนแบบจีน วัตถุประสงค์ของการใช้โพยก๊วนก็ได้แก่ การลักลอบนำเงินตราออกนอกประเทศ โดยหลีกเลี่ยงภาระที่จะต้องทำการรายงานการเคลื่อนย้ายเงินต่อธนาคารแห่งประเทศไทย และเป็นการหลบเลี่ยงที่จะไม่ทำรายงานธุรกรรมทางการเงินกับธนาคารพาณิชย์หรือสถาบันการเงินที่อยู่ในความควบคุมของรัฐ ซึ่งส่งผลให้ไม่ต้องทำธุรกรรมการเงินให้แก่สำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงินด้วย ผู้ที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับการใช้โพยก๊วนอย่างผิดกฎหมายก็ได้แก่ ธุรกิจซื้อขายแลกเปลี่ยนเงินตราเถื่อน การเปิดธุรกิจบังหน้าเพื่อลักลอบขนเงิน บ่อนการพนัน และธุรกิจฟอกเงินภายใต้เครือข่ายขององค์กรอาชญากรรมข้ามชาติ แนวทางในการแก้ไขปัญหาในเรื่องนี้ ได้แก่ การเพิ่มอำนาจของเจ้าหน้าที่ป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน ให้มีอำนาจตรวจสอบการทำธุรกรรมทางการเงินที่น่าสงสัยว่าจะเป็นการฟอกเงินมากขึ้น โดยการใช้มาตรการพิเศษ เช่น การดักฟังทางโทรศัพท์ มาตรการควบคุมการนำส่ง มาตรการล่อให้กระทำความผิด และการเพิ่มมาตรการตรวจสอบการเคลื่อนย้ายเงินระหว่างประเทศของบุคคลหรือธุรกิจ ภายใต้แนวทางของกฎหมายควบคุมการแลกเปลี่ยนเงินและกฎหมายศุลกากร และการกำหนดให้การใช้โพยก๊วนหรือธุรกิจเงินนอกระบบอื่นๆ ถือเป็นฐานความผิดตามกฎหมายป้องกันและปราบปรามองค์กรอาชญากรรมข้ามชาติที่กำลังจะเกิดขึ้น เพื่อป้องกันการเจริญเติบโตของธุรกิจที่ให้การสนับสนุนทางการเงินแก่องค์กรอาชญากรรมข้ามชาติ ประกอบกับการใช้นโยบายตลาดค้าเงินเสรี เพื่อชักชวนให้ผู้ประกอบการหันมาดำเนินธุรกิจซื้อขายแลกเปลี่ยนเงินตราอย่างถูกต้องตามกฎหมายมากขึ้น