วิธีการบัญชีเพื่อเสนอผลการดำเนินงานในเชิงของต้นทุนแปรได้

Abstract

การบัญชีบริหาร เป็นสาขาหนึ่งของการบัญชีที่เกี่ยวกับการเสนอข้อมูลทางการเงินเพื่อให้ผู้บริหารภายในกิจการใช้เป็นเครื่องมือช่วยในการตัดสินใจในการดำเนินงานเฉพาะเรื่องต่างๆ หน้าที่สำคัญอย่างหนึ่งของการบัญชีบริหาร ก็เพื่อวัดผลการปฏิบัติงานของหน่วยงานต่างๆในกิจการด้วยการเทียบกับมาตรฐานที่ตั้งไว้ วิธีต้นทุนแปรได้ เป็นส่วนหนึ่งของการบัญชีบริหารซึ่งผู้เขียนเห็นว่าเป็นวิธีการบัญชีที่มีความสำคัญประเภทหนึ่งที่น่าจะได้ศึกษาไว้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในปัจจุบัน การทำบัญชีในประเทศไทยส่วนมากมีความโน้มเอียงในการทำเพื่อเสียภาษีและให้ถูกต้องตามกฎหมายเท่านั้น มิได้ทำขึ้นเพื่อจะให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ในเชิงการบริหารจัดการ การศึกษาในเรื่องนี้เป็นการศึกษาถึงประโยชน์และข้อจำกัดของวิธีต้นทุนแปรได้ การนำเอาหลักและวิธีการปฏิบัติทางการบัญชีมาประยุกต์ใช้กับกิจการ แนวทางในการแก้ปัญหาและรวบรวมข้อมูลต้นทุนเมื่อนำเอาวิธีการนี้มาใช้ การใช้ประโยชน์จากวิธีจัดระเบียบรหัสบัญชีมาช่วยในการแปรสภาพข้อมูลทางการเงินด้วยเครื่องจักรประมวลผลให้ได้รายงานผลการดำเนินงานโดยสม่ำเสมอ เป็นประจำทุกเดือนอย่างรวดเร็วและได้ข้อมูลที่มีคุณภาพสูง เพื่อตัดปัญหาเกี่ยวกับการแยกว่าค่าใช้จ่ายใดคงที่หรือแปรได้ กิจการที่ศึกษาได้กำหนดศูนย์ต้นทุนเป็น 2 จำพวก คือศูนย์ต้นทุนที่เกี่ยวกับการผลิตและศูนย์ต้นทุนบริการการผลิต ค่าใช้จ่ายการผลิตต่างๆที่ถือว่าผันแปรตามปริมาณการผลิตจะจดบันทึกและรวบรวมไว้ในศูนย์ต้นทุนที่เกี่ยวกับการผลิตโดยตรง ซึ่งใช้เป็นหลักในการคำนวณต้นทุนแปรได้ต่อหน่วยของผลิตภัณฑ์ ส่วนค่าใช้จ่ายคงที่ในการผลิตจะเก็บรวบรวมไว้ในศูนย์ต้นทุนบริการการผลิต ระบบการเก็บรวบรวมข้อมูลเช่นนี้ทำให้สามารถแสดงรายงานตามระบบต้นทุนแปรได้ ที่เป็นประโยชน์ต่อฝ่ายบริหารได้อย่างสะดวก รวดเร็วและประหยัดค่าใช้จ่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่ใช้ต้นทุนมาตรฐาน ผลจากการศึกษาปรากฏว่า กิจการที่ศึกษาได้ใช้ต้นทุนมาตรฐาน ซึ่งมีส่วนช่วยให้วิธีการบัญชีง่าย สะดวก และรายงานผลการดำเนินงานได้รวดเร็วขึ้น นอกจากนี้ยังเป็นประโยชน์ในการวัดประสิทธิภาพการผลิตของโรงงานต่างๆ 4 โรงงาน ซึ่งทำการผลิตสินค้าชนิดเดียวกัน คุณภาพอย่างเดียวกัน แต่แตกต่างกันในกรรมวิธีของการผลิต นอกจากนั้น การที่วิธีต้นทุนแปรได้สอดคล้องกับระบบต้นทุนมาตรฐานและงบประมาณแปรได้ ( Flexible Budget ) ยังทำให้กิจการมีการวางแผนกำไรล่วงหน้าสำหรับการดำเนินงานตามแผนงานในระยะสั้น ซึ่งแต่เดิมไม่เคยมีการจัดทำกันมาก่อน สำหรับการจัดทำงบการเงิน เพื่อให้การเสนอผลการดำเนินงานต่อบุคคลภายนอกเป็นไปตามหลักการบัญชีที่รับรองทั่วไป และขจัดปัญหาทางด้านภาษีอากร มูลค่าของสินค้าคงเหลือจึงต้องรวมส่วนหนึ่งของต้นทุนคงที่ในการผลิตจัดสรรเข้าไว้ด้วย ดังนั้น ในการทำงบการเงินเพื่อเสนอต่อบุคคลภายนอกจึงต้องมีการปรับปรุงมูลค่าสินค้าคงเหลือตามระบบต้นทุนแปรได้ ให้เป็นตามระบบต้นทุนรวม ( Absorption Costing ) ซึ่งก็สามารถทำได้โดยไม่ยากนัก อาจสรุปได้ว่า การใช้วิธีต้นทุนแปรได้ ให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่อฝ่ายบริหารเป็นอย่างมาก แต่การจะใช้วิธีนี้ก็ต้องมีการกำหนดรูปแบบของการเก็บรวบรวมข้อมูลให้สอดคล้องกับรายงานที่จะจัดทำ ทั้งนี้เพื่อให้สามารถจัดทำรายงานที่ต้องการได้โดยง่าย รวดเร็ว และเสียค่าใช้จ่ายน้อย และเมื่อต้องการงบการเงินที่จะเสนอต่อบุคคลภายนอก ก็สามารถจัดทำได้โดยทำการปรับปรุงเพียงเล็กน้อยเท่านั้น