การวิเคราะห์ทางสถิติเพื่อหาระดับความสัมพันธ์ของปัจจัยสาเหตุ ที่มีต่อความเคลื่อนไหวของราคาข้าวภายในประเทศ

Abstract

ข้าวเป็นพืชเศรษฐกิจที่มีความสำคัญและผูกพันธ์อยู่กับชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนไทยทั้งประเทศประชาชนประชาชนภายในประเทศส่วนมากที่สุดบริโภคข้าวเป็นอาหารหลัก ความเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงในระดับราคาข้าวภายในประเทศย่อมส่งผลกระทบโดยตรงต่อประชาชนผู้บริโภคภายในประเทศมากที่สุด ดังนั้นการวิจัยนี้จึงมุ่งเน้นศึกษาวิเคราะห์รูปแบบความสัมพันธ์ของระดับราคาข้าวภายในประเทศรวมทั้งศึกษาลักษณะและระดับความสัมพันธ์ของปัจจัยต่างๆ ในเชิงสาเหตุและผลต่อความเคลื่อนไหวของระดับราคาข้าวภายในประเทศ เพื่อให้ได้ข้อสรุปซึ่งจะเป็นข้อมูลข่าวสารที่มีคุณค่าและเป็นประโยชน์ต่อรัฐบาลในการดำเนินนโยบายข้าว ผลการวิเคราะห์โดยอาศัยเทคนิควิธีการทางสถิติวิเคราะห์เชิงเศรษฐมิติ (Econometric Model Analysis) และเทคนิคการวิเคราะห์เส้นโยงความสัมพันธ์ (Path Analysis) พบว่าปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อความเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงในระดับราคาข้าวภายในประเทศมากที่สุดตามลำดับดังนี้คือ ระดับราคาข้าวส่งออกของไทย การส่งข้าวออกตามโครงการช่วยเหลือของประเทศสหรัฐอเมริการอัตราพรีเมี่ยมข้าวและการส่งออกในภาคเอกชนไทยและพบว่ามาตรการเพิ่มอัตราพรีเมี่ยมข้าวของรัฐบาลจะส่งผลโดยตรงให้ระดับราคาข้าวภายในประเทศมีแนวโน้มลดต่ำลง แต่ทว่าผลการวิเคราะห์เส้นโยงความสัมพันธ์พบว่ามาตรการเพิ่มอัตรา พรีเมียมข้าวดังกล่าวส่งผลกระทบทางอ้อมผ่านทางระดับราคาข้าวส่งออกให้ระดับราคาข้าวภายในประเทศมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น จากผลการวิเคราะห์ดังกล่าวมีข้อคิดเห็นที่เสนอแนะต่อรัฐบาลในการดำเนินนโยบายราคาข้าวในส่วนของมาตรการการใช้อัตราพรีเมี่ยมข้าวเป็นเครื่องมือรักษาระดับราคาข้าวภายในประเทศนั้นจำเป็นต้องพิจารณาทั้งผลกระทบโดยทางตรงและทางอ้อมให้ถ้วนถี่ยิ่งขึ้น