การบริหารงานวิชาการโรงเรียนมัธยมศึกษาในภาคใต้

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัย 1. เพื่อศึกษาโครงสร้างการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนมัธยมศึกษาสายสามัญ ในภาคใต้ 2.เพื่อศึกษาถึงภารกิจและการปฏิบัติงานวิชาการที่เป็นจริงของโรงเรียนมัธยมศึกษาสายสามัญในภาคใต้ 3. เพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคในการปฏิบัติงานวิชาการของโรงเรียนมัธยมศึกษาสายสามัญในภาคใต้ วิธีดำเนินการวิจัย ประชากรและกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ผู้บริหารโรงเรียน ผู้ช่วยผู้บริหารโรงเรียนฝ่ายวิชาการ หัวหน้าหมวดหรือสายวิชาและครู-อาจารย์โรงเรียนมัธยมศึกษาในภาคใต้ จำนวน 23 โรงเรียน ใน 6 จังหวัด ได้แก่ ปัตตานี สงขลา พัทลุง ตรัง พังงา และภูเก็ต แยกเป็นผู้บริหารงานวิชาการ 199 คน ผู้ปฏิบัติงานวิชาการ 329 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามที่สร้างขึ้น โดยอาศัยหลักการและทฤษฏีเกี่ยวกับการบริหารงานวิชาการ จากหนังสือ เอกสาร และรายงานการวิจัยต่าง ๆ การวิเคราะห์ข้อมูล วิเคราะห์โดยการหาค่าร้อยละ ค่ามัชฌิม ค่ามัชฌิมเลขคณิต (x) ค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน ( S.D.) สรุปผลการวิจัย การวิจัยเรื่อง การบริหารงานวิชาการโรงเรียนมัธยมศึกษาในภาคใต้ สรุปได้ดังนี้ 1. โครงสร้างการบริหารงานของโรงเรียนมัธยมศึกษาในภาคใต้ส่วนมากส่วนมากมีการแบ่งงานบริหารออกเป็น 3 ฝ่าย คือ ฝ่ายวิชาการ ฝ่ายธุรการ และฝ่ายปกครองแต่บางส่วนแบ่งงานออกเป็น 4 ฝ่าย โดยเพิ่มฝ่ายบริการ หรือกิจการนักเรียนขึ้นมาอีกฝ่ายหนึ่ง ทั้งหมดนี้ตำแหน่งผู้ช่วยผู้บริหารโรงเรียนฝ่ายวิชาการมีจำนวนมากกว่าผู้ช่วยฝ่ายอื่น ๆ ในส่วนที่เกี่ยวกับงานวิชาการ โรงเรียนได้ดำเนินการเรียนการสอนวิชาต่าง ๆ 8 หมวดวิชา และโรงเรียนได้แต่งตั้งกรรมการฝ่ายวิชาการเพื่อบริหารงานวิชาการร่วมกับผู้บริหารโรงเรียน ผู้ช่วยผู้บริหารฝ่ายวิชาการ และหัวหน้าหมวดหรือสายวิชาด้วย ซึ่งส่วนมากมีหัวหน้าหน่วยแนะแนวเป็นตำแหน่งที่มีส่วนร่วมเป็นกรรมการฝ่ายวิชาการของโรงเรียนมากกว่าตำแหน่งอื่น ๆ ในการมอบหมายวิชาการให้บุคคลอื่นปฏิบัติแทนนั้น โดยส่วนรวมผู้บริหารโรงเรียนมอบให้ผู้ช่วยผู้บริหารฝ่ายวิชาการ ผู้ช่วยฝ่ายวิชาการมอบให้แก่ครู-อาจารย์ที่ไว้วางใจ เป็นผู้ดำเนินงานแทน 2. ภารกิจและการปฏิบัติงานวิชาการที่เป็นจริงในโรงเรียนมัธยมศึกษาในภาคใต้ โดยส่วนรวมทั้งกลุ่มผู้บริหารงานวิชาการ และกลุ่มผู้ปฏิบัติงานวิชาการ มีความเห็นสอดคล้องกันว่า โรงเรียนได้ปฏิบัติงานวิชาการอยู่ในระดับน้อย เมื่อพิจารณางานวิชาการทุก ๆ ด้านงานด้านวิธีการสอนและตารางสอนเพียงอย่างเดียว ที่ผู้บริหารและครู-อาจารย์ มีความเห็นขัดแย้งกันโดยผู้บริหารเห็นว่าโรงเรียนได้ปฏิบัติมาก แต่ครู-อาจารย์เห็นว่ามีการปฏิบัติน้อย จากค่าเฉลี่ยโดยส่วนรวมของการปฏิบัติงานแต่ละด้าน พอจะเรียงลำดับการปฏิบัติงานวิชาการได้ดังนี้ คือ การกำหนดให้ครู-อาจารย์ปฏิบัติงานวิชาการ การแนะแนว วิธีสอนและตารางสอน กิจกรรมนักเรียน การวัดผลประเมินผลทางวิชาการ กระบวนการบริหารงานวิชาการของโรงเรียน วัสดุอุปกรณ์การเรียนการสอนและห้องสมุดการวางแผนปรับปรุงงานวิชาการ การนิเทศงานวิชาการ หลักสูตรและเอกสานการใช้หลักสูตร และอันดับสุดท้าย คือ การใช้ทรัพยากรและแหล่งความรู้ในท้องถิ่น 3. เกี่ยวกับปัญหาและอุปสรรคในการปฏิบัติงานวิชาการโรงเรียนมัธยมศึกษาในภาคใต้ในภาคใต้ ปรากฏว่า ส่วนใหญ่แล้วโรงเรียนมีบุคลากรไม่เพียงพอโดยเฉพาะอย่างยิ่งบุคลากรผู้สอนวิชาเลือก และบุคลากรฝ่ายบริการครู-อาจารย์ ขาดความจริงใจ และไม่มีความกระตือรือร้นในอันที่จะร่วมมือกันแก้ปัญหาทางวิชาการอย่างจริงจัง ผู้บริหารงานวิชาการยังไม่มีความเชี่ยวชาญทางวิชาการพอที่ควบคุมหรือนิเทศการปฏิบัติงานวิชาการของครู-อาจารย์ได้ดีพอ ผู้บริหารโรงเรียนให้ความสนใจต่องาน ด้านธุรการอาคารสถานที มากกว่างานวิชาการ และขาดการบำรุงขวัญที่ดี นอกจากนี้โรงเรียนยังขาดประสิทธิภาพในการประสานงานระหว่างฝ่ายบริหารกับฝ่ายปฏิบัติการ และระหว่างหมวดหรือสายวิชาด้วยกัน.