แบบแผนความคิดและรูปแบบผู้นำของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลในประเทศไทย

Abstract

วิทยานิพนธ์เรื่องนี้มีวัตถุประสงค์สามประการ ประการแรกเพื่อศึกษาแบบแผนความคิดที่นำไปสู่ความรู้ของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลและรูปแบบพฤติกรรมผู้นำที่เป็นจริง รวมทั้งพฤติกรรมผู้นำที่ควรจะเป็นของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลตามทัศนะของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลและกลุ่มร่วมงานและเกี่ยวข้องในการทำงาน ประการที่สองเพื่อศึกษาความสอดคล้องของแบบแผนความคิดกับรูปแบบพฤติกรรมผู้นำของนายกองค์การบริหารส่วนตำบล และประการที่สามเพื่อนำเสนอรูปแบบพฤติกรรมผู้นำที่ควรจะเป็นของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลของประเทศไทย ข้อมูลของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลจำนวน 131 คน และ กลุ่มผู้ร่วมงานและเกี่ยวข้อง 5 กลุ่มจำนวน 7,708 คน ถูกวิเคราะห์ตามวัตถุประสงค์ของการวิจัย ผลการศึกษาพบว่า นายกองค์การบริหารส่วนตำบลในประเทศไทยส่วนใหญ่มีแบบแผนความคิดที่จะนำไปสู่ความรู้ในแบบแผนความคิดเชิงระบบ และรูปแบบพฤติกรรมผู้นำที่เป็นจริงของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลในภาพรวมทั่วประเทศส่วนใหญ่มีรูปแบบพฤติกรรมผู้นำแบบประชาธิปไตย รองลงมามีรูปแบบพฤติกรรมผู้นำแบบตามสบาย และกลุ่มผู้ร่วมงานต้องการรูปแบบพฤติกรรมผู้นำที่ควรจะเป็นของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลแบบประชาธิปไตยมากที่สุด และพบว่าแบบแผนความคิดที่จะนำไปสู่ความรู้มีความสอดคล้องกับรูปแบบพฤติกรรมผู้นำที่เป็นจริงและควรจะเป็นของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สำหรับองค์ประกอบของพฤติกรรมผู้นำที่ควรจะเป็นของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลตามทัศนะของผู้ร่วมงานและผู้เกี่ยวข้องพบว่า ในด้านโครงสร้างการริเริ่ม (Initiating Structure: เน้นงาน) ควรประกอบไปด้วยองค์ประกอบ 5 ด้านคือ 1) คุณภาพของผลงาน 2) การบริหารจัดการ 3) วิสัยทัศน์และวิชาการในการปฏิบัติงาน 4) ความเชื่อมั่นในตนเอง และ 5) หลักปรัชญาพื้นฐานในการบริหารงาน ส่วนองค์ประกอบด้านจินตอาทร (Consideration: เน้นคน) ประกอบด้วย 5 ด้านคือ 1) มนุษยสัมพันธ์ 2) การให้โอกาสผู้ใต้บังคับบัญชามีส่วนร่วมในการวางแผนองค์การ 3) การให้โอกาสผู้ใต้บังคับบัญชาในการปฎิบัติงาน 4) การตระหนักต่อทัศนคติของผู้ร่วมงาน และ 5) การใช้หลักปรัชญาในการบังคับบัญชาอย่างเสมอต้นเสมอปลาย