โครงการปรับปรุงและวางผังวิทยาลัยเทคโนโลยีและอาชีวศึกษา วิทยาเขตเทคนิคภาคพายัพ

Abstract

เนื่องจากวิทยาเขตเทคนิคภาคพายัพจังหวัดเชียงใหม่ ตั้งขึ้นครั้งแรกในเนื้อที่จำกัดและไม่ได้คาดว่าจะเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว ผู้บริหารต่อมาไม่ได้ปฏิบัติตามผังแม่บทที่เคยกำหนดไว้ การขยายตัวจึงเป็นไปตามความเห็นชอบของผู้บริหารแต่ละท่านซึ่งดำรงตำแหน่งไม่นานนัก การขยายพื้นที่ของวิทยาเขตเทคนิคภาคพายัพแต่ละครั้งเกิดขึ้นโดยไม่ได้คาดการณ์ล่วงหน้า ทำให้การขยายตัวไม่สัมพันธ์กับพื้นที่และอาคารที่มีอยู่เดิม เพื่อให้การใช้ที่ดินและอาคารที่มีอยู่เดิม และที่จะได้เพิ่มขึ้นมีประสิทธิภาพสูงสุด จึงควรศึกษาวิจัยเกี่ยวกับการปรับปรุงและวางผังของวิทยาเขตเทคนิคภาคพายัพ จังหวัดเชียงใหม่ โดยศึกษาลักษณะทางกายภาพของผังบริเวณและอาคารเดิม รวมทั้งสภาพการใช้สอยปัจจุบัน ศึกษาสภาพแวดล้อมโดยรอบบริเวณที่อาจมีผลกระทบต่อโครงการ ตลอดจนนโยบายด้านการบริหารในส่วนที่เกี่ยวข้อง และกำหนดแนวทางในการจัดสภาพแวดล้อมกายภาพของวิทยาเขตให้สอดคล้องกับสภาพแวดล้อมเดิม สภาพแวดล้อมโดยรอบบริเวณและนโยบายการเรียนการสอน งานวิทยานิพนธ์นี้จึงได้ทำการค้นคว้า โดยวิเคราะห์ประสิทธิภาพการใช้อาคารเรียน ความสัมพันธ์ของอาคารระหว่างแผนกวิชาต่าง ๆ ที่ตั้งของอาคารหน่วยสนับสนุนการศึกษา ความหนาแน่นของการใช้ที่ดิน ตลอดจนสาธารณูปโภคและสาธารณูปการ นอกจากนี้ได้ออกแบบสอบถามอาจารย์ 57 คน นักศึกษาประมาณ 200 คน และสถาปนิก 6 คน ซึ่งทั้งหมดสังกัดวิทยาเขตเทคนิคภาคพายัพ และได้ค้นคว้าจากหนังสือและเอกสารที่เกี่ยวข้องกับการปรับปรุงและวางผังสถาบันอาชีวศึกษาทั้งในประเทศและต่างประเทศ จากการศึกษาได้พบแนวความคิดในการออกแบบแผนผังแม่บทวิทยาลัยเทคนิคโดยทั่วไป มักจะแยกพื้นที่ใช้สอยเป็นสามเขต คือ เขตการศึกษา เขตพักผ่อนและกีฬา และเขตพักอาศัย ภายในเขตการศึกษาก็มักจะจัดกลุ่มอาคาร เป็นสองประเภท คือประเภทที่มีหน้าที่ใช้สอยใกล้เคียงกันและสัมพันธ์กันไว้ด้วยกัน อีกประเภทหนึ่ง คือ กลุ่มที่ต้องการความสงบแยกจากกลุ่มที่มีเสียงรบกวน ส่วนอาคารที่ทำหน้าที่อำนวยความสะดวกในการเรียนการสอน หรืออาคารที่ทำหน้าที่บริการทั่วไปนั้น จัดไว้ส่วนกลางของเขตการศึกษา นอกจากนั้นพยายามแยกทางสัญจร โดยยานพาหนะออกจากระบบทางเดินเท้า หลังจากได้ศึกษาปัญหาต่าง ๆ แล้วได้ทดลองออกแบบการแบ่งเขตใช้ที่ดิน 3 รูปแบบ และออกแบบถนนและผังบริเวณ 5 รูปแบบ เพื่อเลือกแบบที่ดีที่สุดมาพิจารณาปรับปรุงและวางผังแม่บทในชั้นรายละเอียดต่อไป จากผลการวิจัย เพื่อให้รับกับการขยายตัวตามโครงการพัฒนาการศึกษาระยะละ 5 ปี รวมสามระยะ โดยเริ่มโครงการตั้งแต่ พ.ศ.2525 นักศึกษาที่เต็มโครงการประมาณ 5,000 คน สำหรับเนื้อที่ 120 ไร่ และงบประมาณในระยะแรก 16 ล้านบาท เห็นควรปรับปรุงและวางผังแม่บทของวิทยาเขตเทคนิคภาคพายัพ โดยแยกเขตการศึกษา เขตพักอาศัย เขตพักผ่อนและกีฬา ออกจากกัน สำหรับเขตการศึกษาควรแยกกลุ่มโรงฝึกงานออกจากกลุ่มอาคารเรียน โรงฝึกงานที่มีลักษณะใช้สอยใกล้เคียงกันควรอยู่กลุ่มเดียวกัน โรงฝึกงานไม่ควรอยู่ห่างจากอาคารอื่น ๆ เพราะมีเสียงรบกวนสูงและมีฝุ่นละอองมาก ควรให้ความสำคัญแก่คนเดินเท้ามากกว่าผู้ใช้ยานพาหนะสร้างทางเดินเท้าที่คุ้มแดดฝนเชื่อมโยงระหว่างอาคารต่าง ๆ สร้างลานจอดรถใกล้อาคารวิชาบริหารธุรกิจ คณะวิชาช่างกล คณะวิชาสามัญและอาคารอำนวยการให้เพียงพอและมีร่มเงาพอสมควร ส่วนบริการต่าง ๆ เช่นโรงอาหาร ศูนย์พัสดุและอุปกรณ์และร้านค้า ควรมีพื้นที่พอเพียงและอยู่ในตำแหน่งกลาง เจตนาของการเขียนวิทยานิพนธ์ฉบับนี้เพื่อแสดงให้เห็นการศึกษาและกระบวนการแก้ปัญหาของการวางผังอย่างละเอียดลึกซึ้ง ซึ่งเกี่ยวพันกับรูปแบบการดำเนินงานและลักษณะการใช้สอยสำหรับสิ่งอำนวยความสะดวกทางการศึกษาแบบต่าง ๆ ในทำนองเดียวกันหวังว่าข้อเสนอแนะการแก้ปัญหาในการออกแบบจะแสดงให้เห็นการใช้คุณค่าของความงามจากประโยชน์ใช้สอยและวิธีพัฒนาการวางผังให้เป็นประโยชน์ คาดว่าผลสรุปจากวิทยานิพนธ์ฉบับนี้จะเสนอความคิดเห็นบางประการที่ตรงกับความคิดเห็นของผู้บริหารในการสนับสนุนโครงการในอนาคตสำหรับลักษณะและขอบเขตที่เหมือนกัน