การศึกษาเพื่อกำหนดมาตรฐานในการวางแผนสำหรับศูนย์สันทนาการ กรุงเทพมหานคร

Abstract

การศึกษาวิชาทางด้านผังเมืองนั้นเป็นเรื่องของการผสมผสานความรู้ และความเข้าใจในวิชาสาขาต่างๆ เข้ามาโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นการหาแนวทางในการแก้ปัญหานานาชนิดที่เกิดขึ้นภายในเมืองรวมทั้งเป็นการป้องกันปัญหาที่จะเกิดขึ้นตามมาในอนาคตอีกด้วย ยิ่งเมืองที่มีขนาดใหญ่ขึ้นเท่าใด ถ้าไม่ได้รับการวางผังเมืองที่ดีแล้วก็ย่อมจะกลายเป็นเมืองที่มีปัญหามากขึ้นเท่านั้นหรือแม้ว่าจะมีการวางผังเมืองแล้วแต่ไม่มีการปฏิบัติตาม เมืองนั้นๆ ก็จะประสบกับปัญหาต่างๆ ตามมาอย่างไม่มีที่สิ้นสุด กรุงเทพมหานครก็เช่นเดียวกัน ปัญหาต่างๆ ได้เกิดขึ้นมากมายและต่างก็มีความเกี่ยวข้องซึ่งกันและกันอย่างแยกไม่ออก รวมทั้งปัญหาการขาดแคลนอย่างสันทนาการของรัฐด้วย ตัวบ่งชี้ให้เห็นปัญหาดังกล่าวได้แก่ อัตราส่วนที่ต่ำกว่ามาตรฐานของพื้นที่สวนสาธารณะต่อจำนวนประชากร 1,000 คน ความล้มเหลวของการจัดตั้งศูนย์เยาวชนทั้งหมด และการที่เอกชนได้เข้ามามีส่วนร่วมในการจัดสร้างแหล่งสันทนาการเชิงธุรกิจเพื่อหวังกำไรโดยไม่ได้นึกถึงผลเสียที่จะตามมาในรูปแบบของสถานบันเทิงเริงรมย์ต่างๆ สิ่งเหล่านี้เชื่อว่าเป็นสาเหตุที่สำคัญประการหนึ่งในการก่อให้เกิดปัญหาอื่นๆ ตามมาอย่างต่อเนื่องกันตลาดระยะเวลาที่ผ่านมา การศึกษาเพื่อกำหนดมาตรฐานในการวางแผนสำหรับศูนย์สันทนาการกรุงเทพมหานคร จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งเพื่อที่จะช่วยให้การวางแผนนั้นเป็นไปอย่างมีระบบตรงกับเป้าหมายและสอดคล้องกับความต้องการที่แท้จริงของประชาชน อันจะเป็นการช่วยให้การจัดบริการทางด้านสันทนาการของรัฐให้แก่ประชาชนในกรุงเทพมหานคร ต่อไปนั้นมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ในการศึกษาครั้งนี้ได้ใช้ตัวแปรเพื่อกำหนดมาตรฐานดังกล่าว 2 ประการคือ ตัวแปรทั่วไปซึ่งหมายถึงเรื่องของการใช้ที่ดินและประชากรในส่วนที่เป็นข้อมูลทางด้านวัย อายุ อาชีพ รายได้ และการศึกษา กับตัวแปรพิเศษซึ่งเป็นเรื่องของที่ว่างภายในเมือง ราคาที่ดินรวมทั้งขนาดของสนามกีฬาชนิดต่างๆ และพบว่า ประชาชนกรุงเทพมหานครส่วนใหญ่ยังมีฐานะยากจน มีการศึกษาน้อย และเป็นผู้ที่มีอาชีพเกี่ยวข้องในสาขาการผลิต รับจ้างหรือใช้แรงงานมากกว่าในสาขาอื่นๆ ส่วนที่ว่างนั้นมีน้อยมากและราคาสูงในพื้นที่ตอนใน โดยจะเพิ่มมากขึ้นและราคาถูกลงเมื่อถัดออกมาในพื้นที่รอบนอก มาตรฐานของการวางแผนในที่นี้ก็คือ การกำหนดประเภท ชนิด ขนาดและที่ตั้งของศูนย์สันทนาการในอนาคต ซึ่งเป็นเพียงมาตรฐานบางส่วนเท่านั้น และจากการวิเคราะห์ตัวแปรทั่วไปในกรุงเทพมหานครนั้นจะต้องเน้นความสำคัญในเรื่องของการสันทนาการที่ไม่ต้องใช้กำลังมากกว่าสันทนาการที่ใช้กำลัง ส่วนการดำเนินงานเพื่อให้ได้มาซึ่งศูนย์สันทนาการกรุงเทพมหานครนั้นเป็นหน้าที่ของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้องปฏิบัติต่อไป วิธีการศึกษาในครั้งนี้ยังอาจที่จะนำไปใช้กำหนดมาตรฐานในการวางแผนทางด้านสันทนาการในพื้นที่ต่างๆ เช่น หมู่บ้าน ตำบล อำเภอ จังหวัด ภาค และประเทศ เป็นต้น และเชื่อว่าจะได้ผลสรุปที่ต่างกันออกไปทั้งนี้ย่อมขึ้นอยู่กับข้อมูลและตัวแปรต่างๆ ของพื้นที่เหล่านั้น ปัญหาการขาดแคลนแหล่งสันทนาการของรัฐเป็นปัญหาที่ต้องการความจริงจังและจริงใจในการแก้ไข การกำหนดมาตรฐานของการวางแผนศูนย์สันทนาการกรุงเทพมหานครในครั้งนี้ เป็นเพียงแนวทางประการหนึ่งในอันที่จะแก้ไขปัญหาดังกล่าวโดยการพยายามกำหนดประเภท ชนิด ขนาด และที่ตั้งของศูนย์สันทนาการให้เหมาะสม สามารถที่จะให้บริการได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสอดคล้องกับความต้องการที่แท้จริงของประชาชนในพื้นที่ รวมทั้งเชื่อว่าจะสามารถลดระดับความรุนแรงของปัญหาทางด้านกายภาพ เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมของกรุงเทพมหานครได้อีกด้วย ทั้งนี้เพราะจุดมุ่งหมายของการสันทนาการนั้นก็คือการสร้างคุณภาพของชีวิตที่ดีให้แก่ทุกคนทั้งร่างกายและจิตใจนั่นเอง