แบบแผนของการใช้จ่ายเพื่อการบริโภคของครัวเรือนไทยกับระดับความยากจน

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อเสนอข้อมูลทางเศรษฐศาสตร์เกี่ยวกับแบบแผนของการใช้จ่ายเพื่อการบริโภคของกลุ่มอาชีพที่ใช้แรงงาน กลุ่มอาชีพระดับกลางและกลุ่มอาชีพระดับสูงในเขตกรุงเทพมหานคร เขตเมืองและเขตชนบท พร้อมทั้งหาเส้นวัดความยากจนหรือขีดความจนซึ่งถือเป็นขอบเขตสูงสุดที่กำหนดระดับความยากจนได้ ผลการวิจัยพบว่า มีเส้นความยากจนในหลายระดับในแต่ละกลุ่มอาชีพที่แตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ซึ่งเส้นความยากจนจะมีค่าสูงสุดในกลุ่มอาชีพระดับสูงและต่ำสุดในกลุ่มอาชีพที่ใช้แรงงาน แต่มีข้อที่น่าสังเกตคือ เส้นความยากจนที่คำนวณได้ในเขตกรุงเทพมหานครไม่มีความแตกต่างกันมากนัก ทั้งนี้อาจะเป็นไปได้ว่ามาตรฐานการครองชีพในเขตกรุงเทพมหานครมีค่าสูง ดังนั้นไม่ว่าจะอยู่ในกลุ่มอาชีพใดก็จะเผชิญกับมาตรฐานดังกล่าวอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ นอกจากนี้เมื่อเปรียบเทียบเส้นวัดความยากจนกับค่าจ้างขั้นต่ำแล้วจะไม่แตกต่างจากมาตรฐานที่เป็นจริงเท่าใดนัก ซึ่งทำให้ค่าขีดความยากจนที่คำนวณได้ให้ผลที่น่าพอใจและได้มองไปถึงแบบแผนของการใช้จ่ายเพื่อการบริโภคในแต่ละกลุ่มอาชีพด้วย งานวิจัยนี้มีข้อจำกัดคือ ตัวแบบที่ใช้ศึกษามีลักษณะเป็นตัวแบบเชิงเส้นตรง เมื่อนำมาใช้กับข้อมูลภาคตัดขวางที่มีการกระจายในรายได้ต่างกันมาก จึงทำให้ผลการประมาณค่าจากตัวแบบดังกล่าวไม่สะท้อนให้เห็นผลการคำนวณค่าสถิติบางค่าอยู่ในระดับที่น่าพอใจนัก นอกจากนี้ยังได้แบ่งกลุ่มอาชีพที่ศึกษาอย่างคร่าว ๆ จึงทำให้การประมาณค่าต่าง ๆ คลาดเคลื่อนไปจากมาตรฐานที่เป็นจริงเท่าที่ควร