กฎหมายว่าด้วยการบริหารราชการเมืองพัทยา

Abstract

พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการเมืองพัทยา พ.ศ.2521 พร้อมทั้งกฎกระทรวง ระเบียบ ข้อบังคับและประกาศที่เกี่ยวข้อง ซึ่งใช้เป็นระเบียบบริหารงานเมืองพัทยาตามรูปแบบผู้จัดการเทศบาล (City manager plan) เป็นแห่งแรกและแห่งเดียวของไทย ได้บังคับใช้มาเป็นเวลาถึง 4 ปีเศษ สมควรที่จะศึกษาว่ากฎหมายดังกล่าวยังเหมาะสมกับเมืองพัทยาหรือไม่ อย่างไรสำหรับการศึกษานี้เป็นการศึกษาและวิเคราะห์กฎหมายโดยใช้วิธีการศึกษา 2 แบบ คือ ศึกษาและค้นคว้าจากข้อมูลเอกสาร (Documentary Research) และจากการสัมภาษณ์ (Field Research) เพื่อเสริมข้อมูลเอกสารให้สมบูรณ์ขึ้นจากการศึกษาและวิเคราะห์ได้ข้อสรุปว่า การปกครองท้องถิ่นรูปเมืองพัทยาเป็นการปกครองท้องถิ่นรูปที่ 5 และล่าสุดของไทย เกิดจากแนวความคิดที่จะแก้ไขปัญหาและอุปสรรคของการปกครองท้องถิ่นรูปอื่น ได้แก่ องค์การบริหารส่วนจังหวัด, สุขาภิบาล, เทศบาลและกรุงเทพมหานคร โดยเฉพาะปัญหาและอุปสรรคที่เกิดจากรูปแบบโครงสร้างที่ไม่เหมาะสม ประกอบกับได้รับแนวความคิดและรูปแบบโครงสร้างการปกครองท้องถิ่นรูปแบบผู้จัดการเทศบาลมาจากสหรัฐอเมริกา จึงเกิดรูปการปกครองท้องถิ่นเมืองพัทยาขึ้น อย่างไรก็ตาม รูปแบบผู้จัดการเทศบาลเมืองพัทยาไม่เหมาะสมสอดคล้องกับสภาพลักษณะและความต้องการของเมืองพัทยาหลายประการ อันทำให้การบริหารงานเมืองพัทยาขาดความคล่องตัว ปัญหาดังกล่าวที่สำคัญ ๆ ได้แก่ ด้านการจัดองค์การ ปลัดเมืองพัทยามีอัตราเงินเดือนไม่เหมาะสมกับตำแหน่ง และไม่มีความมั่นคงในอาชีพ จึงไม่เป็นที่จูงใจให้นักบริหารอาชีพที่มีความสามารถและประสบการณ์เข้ามาดำรงตำแหน่ง ด้านการจัดระเบียบราชการ การจัดให้สำนักปลัดเมืองพัทยามีบานะเทียบเท่ากับกองงานต่าง ๆ ของเมืองพัทยา ทำให้การบริหารงานของปลัดเมืองพัทยาขาดการกลั่นกรองจากพนักงานประจำระดับสูง และโดยเฉพาะการบริหารงานบุคคลของเมืองพัทยา ปลัดเมืองพัทยามีอำนาจบังคับบัญชาแต่งตั้ง ให้คุณให้โทษได้เฉพาะพนักงานตั้งแต่ระดับ 4 ลงมาเท่านั้น จึงทำให้ขาดความร่วมมือในการทำงานจากพนักงานในระดับสูงกว่านั้น ปัญหาอำนาจหน้าที่เมืองพัทยาปรากฏว่า เมืองพัทยาไม่มีอำนาจจับกุมผู้กระทำผิดต่อข้อบัญญัติ ทั้งที่มีอำนาจเปรียบเทียบปรับผู้กระทำผิดต่อข้อบัญญัติอยู่แล้ว ทำให้ขาดความคล่องตัว ปัญหาการออกข้อบัญญัติ เมืองพัทยาไม่มีอำนาจออกข้อบัญญัติตามความต้องการในกรณีจำเป็น โดยเฉพาะอำนาจในการกำหนดโทษ และปัญหาด้านรายได้รายจ่าย เมืองพัทยาขาดเงินรายได้มาพัฒนาอย่างมาก ตลอดจนด้านการควบคุมเมืองพัทยา การบริหารงานเมืองพัทยาก็ถูกควบคุมมากเกินไปด้วย จากปัญหาดังกล่าว สมควรที่จะได้มีการปรับปรุง เปลี่ยนแปลงแก้ไขพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการเมืองพัทยา เพื่อความคล่องตัวและประสิทธิภาพในการบริหารงานเมืองพัทยาตามลักษณะและความต้องการของเมืองพัทยาในขณะนี้และในอนาคตอันใกล้ สำหรับแนวทางการแก้ไขปัญหาในแต่ละด้านคือ ด้านการจัดองค์การ สมควรเพื่ออัตราเงินเดือน ค่าเช่าบ้าน ค่ารับรอง ตามความเหมาะสม และเพิ่มความจูงใจให้นักบริหารอาชีพจากภาครัฐบาลเข้ามาดำรงตำแหน่งมากขึ้น เช่น ให้โอกาสข้าราชการกลับเข้ามาดำรงตำแหน่งในราชการเดิม เมื่อเข้ามาเป็นปลัดเมืองพัทยาและพ้นจากตำแหน่งปลัดเมืองพัทยาแล้ว เป็นต้น ด้านการจัดระเบียบราชการ โดยเฉพาะการบริหารงานบุคคลให้ปลัดเมืองพัทยามีอำนาจบังคับบัญชา แต่งตั้ง ถอดถอน ให้คุณให้โทษกับพนักงานทุกระดับอย่างสมบูรณ์ ด้านอำนาจหน้าที่ของเมืองพัทยาก็สมควรเพิ่มอำนาจหน้าที่จับกุมผู้กระทำต่อข้อบัญญัติ ด้านการออกข้อบัญญัติ ให้เมืองพัทยามีอำนาจกำหนดอัตราโทษกับผู้กระทำผิดต่อข้อบัญญัติได้ตามความต้องการของตน แต่ต้องไม่เกินอำนาจกำหนดโทษที่เมืองพัทยามีอยู่ คือ อัตราโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน ปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท และด้านรายได้รายจ่าย ควรเพิ่มฐานหรือประเภทภาษี ค่าธรรมเนียม ค่าปรับ ค่าใบอนุญาตบางประเภทให้สูงขึ้นรวมทั้งเพิ่มอัตราในการจัดเก็บรายได้ดังกล่าวด้วย