ปัญหากฎหมายเกี่ยวกับการอายัดที่ดิน

Abstract

ในการดำเนินกระบวนพิจารณาในชั้นศาลปัจจุบัน เมื่อจำเลยแพ้คดี จำเลยมีหน้าที่ต้องปฏิบัติตามคำพิพากษาหรือคำสั่งของศาล ซึ่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งได้มีบทบัญญัติเรื่องการบังคับคดีตามคำพิพากษาหรือคำสั่ง อย่างไรก็ดี ก่อนหน้าที่ศาลจะมีคำพิพากษาหรือคำสั่งนั้น จำเลยซึ่งไม่สุจริตและคาดเห็นได้ว่าตนจะต้องถูกบังคับคดีตามคำพิพากษาของศาล ก็อาจจะทำการจำหน่าย จ่าย โอน ทรัพย์สินของตนออกไป เพื่อมิให้ตกเป็นทรัพย์สินที่อยู่ในข่ายของการบังคับคดีได้ ดังนั้น กฎหมายจึงได้มีบทบัญญัติเรื่องวิธีการชั่วคราวก่อนพิพากษาเพื่อป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดมีขึ้นก่อนศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งได้ การที่โจทก์มีคำขอให้ศาลอายัดทรัพย์สินของจำเลยหรือของบุคคลภายนอกซึ่งถึงกำหนดชำระแก่จำเลย เป็นวิธีการชั่วคราวก่อนพิพากษาที่คุ้มครองประโยชน์ของโจทก์วิธีการหนึ่ง ซึ่งในส่วนของทรัพย์สินอันได้แก่ที่ดินนั้น นอกจากโจทก์จะขอคุ้มครองโดยอาศัยบทบัญญัติตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งได้แล้ว ตามประมวลกฎหมายที่ดิน ยังมีบทบัญญัติเรื่องการอายัดที่ดินเพื่อคุ้มครองประโยชน์ของบุคคลผู้มีส่วนได้เสียในที่ดินอันอาจจะฟ้องบังคับให้มีการจดทะเบียนเปลี่ยนแปลงทางทะเบียนได้อีก ผู้วิจัยจึงเห็นว่าการอายัดที่ดินในส่วนวิธีการชั่วคราวก่อนพิพากษานี้ เป็นเรื่องที่แตกต่างกับการอายัดสิทธิเรียกร้องหรือทรัพย์สินอย่างอื่น ซึ่งได้มีการศึกษาในรายละเอียดแล้วพบว่า บทบัญญัติของกฎหมายดังกล่าว ยังก่อให้เกิดปัญหาทั้งในทางทฤษฎีและปฏิบัติ ผู้วิจัยได้ศึกษาถึงหลักเกณฑ์ของกฎหมายและได้วิเคราะห์ถึงปัญหาที่เกิดขึ้น ผู้วิจัยเห็นว่า บทบัญญัติของกฎหมายควรมีการแก้ไขเพื่อให้ชัดเจนยิ่งขึ้น และสามาระยืดหยุ่นเข้ากับสภาวการณ์ที่เกิดขึ้นได้ เพื่อที่จะก่อให้เกิดประโยชน์สำหรับผู้เกี่ยวข้องและผู้สนใจศึกษาในเรื่องดังกล่าวต่อไป