ปัจจัยทางกายภาพกับความแตกต่างของอุณหภูมิในพื้นที่เมือง : กรณีศึกษากรุงเทพมหานครและปริมณฑล

Abstract

งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาถึงอุณหภูมิที่เกิดขึ้นในเมือง โดยมุ่งเน้นถึงการศึกษาความสัมพันธ์ของลักษณะพื้นที่ประเภทต่างๆกับการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิอากาศในพื้นที่เมือง ความรู้ที่ได้จากการศึกษาในครั้งนี้จะนำไปสู่ความเข้าใจถึงสาเหตุของปัญหา และเป็นแนวทางในการออกแบบชุมชนเมืองและวางผังเมืองต่อไปในอนาคตได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในการดำเนินการวิจัย ผู้วิจัยได้ทำการสำรวจเพื่อเก็บข้อมูลจากพื้นที่ศึกษา 5 พื้นที่ที่มีอุณหภูมิพื้นผิวและลักษณะทางกายภาพแตกต่างกันโดยใช้การวิเคราะห์อุณหภูมิพื้นผิวภาพถ่ายดาวเทียมแลนด์แซท ช่วงคลื่นความร้อน (Landzat TM Thermal Band) และทำการสำรวจเพื่อเก็บข้อมูล จากนั้นใช้วิธีวิเคราะห์แบบ Simple linear regression เพื่อหาความสัมพันธ์ของลักษณะพื้นที่ประเภทต่างๆกับการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิอากาศในพื้นที่เมือง โดยพบว่าเมื่อความหนาแน่นของเมือง ปริมาณพื้นที่มีสิ่งปลูกสร้างปกคลุมเพิ่มขั้น 50 เปอร์เซ็นต์ อุณหภูมิจะเพิ่มขึ้น 0.19 และ 6.5 องศาเซลเซียส ตามลำดับ ส่วนความสัมพันธ์ของปริมาณพื้นที่สีเขียวกับอุณหภูมินั้น มีความสัมพันธ์กันในลักษณะแปรผกผันกัน คือเมื่อปริมาณของพื้นที่สีเขียวเพิ่มขึ้น 50 เปอร์เซ็นต์ อุณหภูมิจะลดลง 3.5 องศาเซลเซียส หรือเมื่อปริมาณเมื่อความหนาแน่นของเมืองและปริมาณพื้นที่มีสิ่งปลูกสร้างปกคลุมเพิ่มขึ้นอุณหภูมิอากาศจะเพิ่มขึ้นและปริมาณของพื้นที่สีเขียวเพิ่มขึ้นอุณหภูมิอากาศจะลดลงตามไปด้วย ซึ่งแนวการในการแก้ไขปัญหาอุณหภูมิที่เพิ่มขึ้นในเมือง คือการเพิ่มพื้นที่สีเขียวให้มีปริมาณมากขึ้น และลดความหนาแน่นของสิ่งปลูกสร้างในเมือง