การศึกษาความสามารถในการแปรสภาพเป็นเซลล์สร้างเนื้อเยื่อแข็งของเซลล์เนื้อเยื่อในโพรงฟันน้ำนมของ ผู้ป่วยดาวน์ ซินโดรม

Abstract

ดาวน์ ซินโดรม เป็นโรคทางพันธุกรรมที่พบได้มากทั้งในประเทศไทยและทั่วโลก นอกจากความพิการทางสติปัญญาแล้ว ผู้ป่วยดาวน์ ซินโดรมยังมีความผิดปกติในพัฒนาการของฟันด้วย อย่างไรก็ดียังไม่มีการศึกษาถึงพฤติกรรมของเซลล์ในช่องปากของผู้ป่วยดาวน์ ซินโดรมว่ามีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร ในการศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบอัตราการแบ่งตัวของเซลล์ และความสามารถในการแปรสภาพเป็นเซลล์สร้างเนื้อเยื่อแข็งของเซลล์เนื้อเยื่อในโพรงฟันน้ำนมของผู้ป่วยดาวน์ ซินโดรมกับเด็กปกติ โดยเพาะเลี้ยงเซลล์ในห้องปฏิบัติการเพื่อศึกษาอัตราการแบ่งตัวโดยใช้วิธีเอ็มทีที ศึกษาระดับการแสดงออกยีนของอาร์เอ็นเอนำรหัสคอลลาเจน ชนิดที่ 1 ออสติโอแคลซิน คอร์บายดิ้งแฟกเตอร์1 และอัลคาไลน์ฟอสฟาเตส โดยใช้วิธีอาร์ที-พีซีอาร์ ศึกษาค่าการทำงานของเอนไซม์อัลคาไลน์ฟอสฟาเตส และศึกษาการเกิดตะกอนแคลเซียมด้วยการย้อมสีอะลิซารินเรด ผลการทดลองพบว่าเซลล์ของผู้ป่วยดาวน์ ซินโดรมมีอัตราการแบ่งตัวช้ากว่า แต่สามารถแปรสภาพเป็นเซลล์คล้ายเซลล์สร้างกระดูกเร็วกว่าเซลล์จากเนื้อเยื่อในโพรงฟันน้ำนมของเด็กปกติ โดยมีระดับการแสดงออกของยีนออสติโอแคลซิน คอร์บายดิ้งแฟกเตอร์ 1 อัลคาไลน์ฟอสฟาเตส และค่าการทำงานของเอนไซม์อัลคาไลน์ฟอสฟาเตสสูงกว่า รวมทั้งมีการสะสมตะกอนแคลเซียมได้เร็วและมากกว่าเซลล์ของผู้ป่วยเด็กปกติ จากการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า เซลล์ของเนื้อเยื่อในโพรงฟันน้ำนมของผู้ป่วยดาวน์ ซินโดรมมีอัตราการเจริญที่ช้า และมีความไวต่อการกระตุ้นการแปรสภาพเป็นเนื้อเยื่อแข็งได้มากกว่าเด็กปกติ ความรู้นี้จะเป็นประโยชน์ในการศึกษาหาวิธีการป้องกันและรักษาฟันของผู้ป่วยดาวน์ ซินโดรมต่อไป