การเปลี่ยนแปลงคุณภาพน้ำและความชุกชุมของแพลงค์ตอนสัตว์ บริเวณปากแม่น้ำบางปะกง

Abstract

งานวิจัยนี้ทำที่บริเวณปากแม่น้ำบางปะกง อำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบผลของการเปลี่ยนแปลงคุณภาพน้ำในแต่ละเดือนต่อความชุกชุมของแพลงค์ตอนสัตว์ ได้กำหนดสถานีทดลองไว้ 8 สถานี โดยเริ่มจากปากแม่น้ำขึ้นไปตามลำน้ำเป็นระยะทาง 17 กิโลเมตร ทำการสุ่มตัวอย่าง เดือนละครั้งในช่วงน้ำลงต่ำสุด ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2527 ถึงเดือนมกราคม 2528 ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ ความเค็มของน้ำในรอบปีเปลี่ยนแปลงมากคือ 0.00-31.60 ppt และแบ่งได้เป็น 2 ช่วง ของความแตกต่างอย่างชัดเจน คือ ช่วงเดือนธันวาคมถึงพฤษภาคม มีความเค็มสูง ระหว่าง 23.60-29.50 ppt และช่วงเดือนมิถุนายนถึงพฤศจิกายน มีความเค็มต่ำ ระหว่าง 0.00-3.60 ppt ระดับความเค็มมีความสัมพันธ์เชิงบวกกับความชุกชุมของแพลงค์ตอนสัตว์ กล่าวคือในสถานีที่ 8 ซึ่งมีความเค็มสูงจะมีความชุกชุมของแพลงค์ตอนสัตว์สูง เท่ากับ 194 x 10³ ตัวต่อลูกบาศก์เมตร พบแพลงค์ตอนสัตว์ทั้งหมด 11 phylum ประกอบด้วย 37 ชนิด แต่มีเพียงกลุ่มเดียวที่มีปริมาณมากที่สุด ตลอดปี คือ order Copepoda (class Crustacea, phylum Arthropoda) ซึ่งมีปริมาณ 70-90 % ของแพลงค์ตอนสัตว์ทั้งหมด ความขุ่นของน้ำในรอบปี พบว่ามีเพียง 2 เดือนเท่านั้นที่ระดับความขุ่นสูงมาก คือ เดือนมิถุนายน มีความขุ่น 213.40 NTU. และเดือนกรกฎาคม มีความขุ่น 213.40 NTU. และเดือนกรกฎาคม มีความขุ่น 205.40 NTU. ส่วนเดือนอื่นๆ มีระดับความขุ่นค่อนข้างต่ำมาก คือ 12.90-135.80 NTU. ความขุ่นของน้ำมีแนวโน้มสัมพันธ์เชิงลบกับความชุกชุมของแพลงค์ตอนสัตว์ ระดับ pH ของน้ำผันแปร ในรอบปีอยู่ระหว่าง 6.30-7.50 และมีแนวโน้มสัมพันธ์เชิงบวกกับความเค็ม และความชุกชุม ของแพลงค์ตอนสัตว์ อุณหภูมิของน้ำผันแปรในรอบปีอยู่ระหว่าง 24.60-31.80 ℃ และไม่แสดงว่ามีอิทธิพลต่อความชุกชุมของแพลงค์ตอนสัตว์ นอกจากนี้ได้วิเคราะห์ผลทางสถิติ พบว่า การเปลี่ยนแปลง ความเค็มความขุ่น ระดับ pH และอุณหภูมิของน้ำในแต่ละเดือน มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญแต่ไม่พบความแตกต่าง ระหว่างสถานีต่างๆ ในเดือนเดียวกัน ในทำนองเดียวกันการเปลี่ยนแปลงความชุกชุมของแพลงค์ตอนสัตว์ในแต่ละเดือนก็แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ แต่ไม่ต่างกันระหว่างสถานีต่างๆ ในเดือนเดียวกัน