The effect of crude extract from the black kwao krua mucuna macrocarpa wall.on gonadal structure and function of the nile tilapia Oreochromis niloticus Linn.

Abstract

พืชหลายชนิดในสกุล Mucuna (วงศ์ Fabaceae) มีคุณสมบัติเป็นยาสมุนไพรที่ใช้รักษาโรคทางระบบสืบพันธุ์ กวาวเครือดำ Mucuna macrocarpa ใช้เป็นยาสมุนไพรในตำรับยาพื้นบ้านของไทยเพื่อรักษาความผิดปกติของระบบสืบพันธุ์ของปลานิล Oreochromis niloticus จากการศึกษาความเป็นพิษเฉียบพลันในลูกปลาอายุ 1 เดือน เป็นเวลา 96 ชั่วโมง แล้ววิเคราะห์ด้วย Probit analysis ได้ค่า LC50 เท่ากับ 65.72 ส่วนในล้านส่วน ซึ่งแสดงว่าสารสกัดจากพืชนี้มีความเป็นพิษสูงและเป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำ การศึกษาผลกึ่งเรื้อรัง ใช้ปลานิลอายุ 2 เดือน เลี้ยงในสารละลายกวาวเครือดำเข้มข้น 14 ส่วนในล้านส่วนเป็นเวลา 7 เดือน ผลการศึกษาแบบกึ่งเรื้อรังในปลาเพศผู้ไม่พบข้อบ่งชี้การกระตุ้นระบบสืบพันธุ์ของสารนี้ แม้ว่าค่า GSI ของปลาเพศผู้จะมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญระหว่างกลุ่ม โดยกลุ่มทดลองมีค่าสูงกว่ากลุ่มควบคุมใน 4 และ 5 เดือนหลังให้สาร และกลับเหมือนกันระหว่างสองกลุ่มใน 6 และ 7 เดือนหลังในสาร แต่ค่า GSI ที่สูงขึ้นน่าจะเกิดจากพยาธิสภาพมากกว่าการเจริญของอัณฑะ ทั้งนี้เนื่องจากในกลุ่มทดลอง ค่า GSI ที่สูงขึ้นไม่มีความสอดคล้องกับการสร้างอสุจิ การศึกษาทางมิญชวิทยา พบว่าเกิดจุลพยาธิสภาพในเนื้อเยื่ออัณฑะของปลาที่ได้รับสาร โดยมี apoptosis ของเซลล์สืบพันธุ์เพิ่มขึ้น อย่างไรก็ดีแม้ว่าการสร้างอสุจิจะล่าช้าแต่สารกสัดนี้มิได้ยับยั้งการสร้างอสุจิ การตรวจสอบการทำงานของ 3β-hydroxysteroid dehydrogenase (3β-HSD) โดยวิธีทางมิญชเคมี พบว่ามีการทำงานน้อยใน 4 เดือนหลังให้สาร และการทำงานเพิ่มขึ้นสูงสุดใน 5 เดือนหลังให้สาร แล้วลดลงสู่ระดับเดียวกับกลุ่มควบคุมในเดือนที่เหลือต่อมา ผลการศึกษานี้ชี้ให้เห็นว่า กลไกการสร้างสเตียรอยด์ของอัณฑะอาจล่าช้าเมื่อปลาได้รับสารสกัดจากพืชนี้ ในปลาเพศเมีย ค่า GSI ไม่มีความแตกต่างกันระหว่างกลุ่ม จากผลการศึกษาพบจุลพยาธิสภาพเกิดขึ้นในเนื้อเยื่อรังไข่ของปลาที่ได้รับสาร มี apoptosis ของโอโอโกเนียในรังไข่ที่ยังไม่เจริญเต็มที่ จุลพยาธิสภาพหลักที่พบจากการศึกษาด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนคือความผิดปกติของเซลล์ theca ของไข่ระยะ cortical alveolar และการเกิด hypertrophy ของเซลล์ granulosa ของไข่ระยะ vitellogenic แต่อย่างไรก็ตาม สารสกัดจากพืชชนิดนี้ไม่ขัดขวางกระบวนการสร้างไข่ การตรวจสอบการทำงานของ 3β-HSD โดยวิธีทางมิญชเคมี พบการกดการทำงานใน 4 เดือนหลังให้สาร และการศึกษาโครงสร้างละเอียด พบว่าเซลล์ theca ของไข่ระยะ previtellogenic ไม่แสดงการสร้างสเตียรอยด์ แสดงให้เห็นว่าการได้รับสารสกัดจากพืชนี้ มีผลเปลี่ยนแปลงกลไกการสร้างสเตียรอยด์ของรังไข่ในระยะ previtellogenic