การเกิดต้นจากแคลลัสและเซลล์ไร้ผนังของฝ้าย (Gossypium spp.)

Abstract

ในการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อส่วนใบเลี้ยงและส่วนไฮโปคอทิลของฝ้าย 2สปีชี่ คือ Gossypiumhirsutum พันธุ์ศรีสำโรง 2 และฝ้ายน้อย (G. arboretum) บนอาหารสูตร MS ผสมวิตามินสูตร B5 ซึ่งเสริม NAA และ 2,4-D, kinetin และ zeatin พบว่า สัดส่วนของสารควบคุมการเจริญที่เหมาะสมในการชักนำให้เกิดแคลลัสสูงสุดและลักษณะของเซลล์แคลลัสที่มีการเกาะแน่น มีสีเขียว ในฝ้ายทั้ง 2 สปีวี่ที่ใช้ศึกษา เมื่อใช้ NAA 2 มก./ล., kinetin 1 มก./ล. และ NAA 4 มก./ล.,kinetin 1 มก./ล. เป็นสัดส่วนที่เหมาะต่อการเกิดแคลลัสจากส่วนใบเลี้ยงและไฮโปคอทิล ตามลำดับ เมื่อเพาะเลี้ยงแคลลัสบนอาหารแข็งสูตรดัดแปลง MS ที่ไม่มี NH4NO3 แต่เพิ่ม KNO3 เป็น 2 เท่า เสริมด้วย kinetin 0.5 มก./ล.และกลูตามีน 15 มิลลิโมลาร์ สามารถชักนำให้เกิดรากได้ ในการแยกเซลล์ไร้ผนัง พบว่า สามารถแยกได้จากเนื้อเยื่อส่วนใบเลี้ยง, แคลลัสและเซลล์-แขวนลอย ซึ่งเอนไซม์ที่เหมาะสมในการแยกเซลล์ไร้ผนังจากเนื้อเยื่อส่วนใบเลี้ยง คือ ใช้ cellulase R10 0.5% และmacerozyme R10 0.5% สำหรับเนื้อเยื่อแคลลัสและเซลล์แขวนลอยจำเป็นต้องใช้ cellulase R10 2% และ macerozyme R10 0.6% หลังจากการแยกและทำให้เซลล์ไร้ผนังบริสุทธิ์ โดยการกรองและปั่นแยกนำเซลล์ไร้ผนังที่เตรียมได้ไปเลี้ยงในอาหารเหลวสูตรดัดแปลง MS 1/2 สูตร ซึ่งประกอบด้วยสารควบคุมการเจริญ NAA 1 มก./ล., 2,4-D 0.5 มก./ล., kinetin และ zeatin อย่างละ 0.2 มก./ล. ซึ่งเติมน้ำมะพร้าว 10% ปรากฏว่า เซลล์ไร้ผนังจากเนื้อเยื่อทั้ง 3 ส่วน สามารถสร้างผนังเซลล์เกิดขึ้นได้ ภายในเวลา 24 ชั่วโมง อย่างไรก็ตาม เฉพาะเซลล์ไร้ผนังที่แยกจากเนื้อเยื่อแคลลัสเท่านั้น ที่มีการแบ่งเซลล์หลังจากการเลี้ยงในอาหาร 2 วัน โดยที่ฝ้าย G. arboretum มีอัตราการแบ่งเซลล์ (12.6%) สูงกว่าฝ้าย G. hirstum (3.0%).