ปัญหาการดำเนินคดีละเมิดลิขสิทธ์ระหว่างประเทศ

Abstract

การคุ้มครองลิขสิทธิ์ระหว่างประเทศในประเทศไทย เป็นไปตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2521 มาตรา 42 และพระราชกฤษฎีกากำหนดเงื่อนไขเพื่อคุ้มครองลิขสิทธิ์ระหว่างประเทศ พ.ศ. 2536 แต่การคุ้มครองดังกล่าวเกิดปัญหาในกสนดำเนินคดีละเมิดลิขสิทธิ์ระหว่างประเทศ อันได้แก่ ปัญหาบทบัญญัติของกฎหมายที่ไม่ชัดเจน, ปัญหาการนำสืบพยานหลักฐาน ซึ่งต้องใช้เอกสารต่างประเทศพร้อมคำแปลจำนวนมาก, ปัญหาการพิสูจน์การได้มาซึ่งลิขสิทธิ์ อันเกิดจากระบบอนุสัญญาเบอร์น ซึ่งใช้หลักการคุ้มครองโดยอัตโนมัติและปราศจากแบบพิธี ทำให้การได้มาซึ่งลิขสิทธิ์ไม่ต้องจดทะเบียนจึงเป็นการยากต่อการหาหลักฐานมาพิสูจน์การได้มาซึ่งลิขสิทธิ์ และปัญหาความล่าช้าในการดำเนินคดี อันเกิดจากขั้นตอนการดำเนินคดี การต่อสู้คดีในลักษณะประวิงคดี และการไม่มีกำหนดระยะเวลาในการพิจารณาคดี อีกทั้งระยะเวลาและค่าใช้จ่ายที่ผู้เสียหายสูญเสียไป ไม่คุ้มค่ากับผลคดีที่ปรากฏออกมา จากการศึกษาพบว่ามีปัญหาอยู่หลายประการและมีแนวทางแก้ไขปัญหาเหล่านั้นได้ กล่าวคือ ปัญหาบทบัญัติของกฎหมายเป็นปัญหาสำคัญได้รับการแก้ไขโดยบัญญัติให้ชัดเจนขึ้น ปัญหากานำสืบพยานหลักฐานควรจัดเตรียมเอกสารตามที่กฎหมายให้ครบถ้วน เพื่อความสะดวกในการนำสืบพยานหลักฐาน ปัญหาการได้มาซึ่งลิขสิทธิ์ ควรให้เจ้าของลิขสิทธิ์สามารถจดทะเบียนลิขสิทธิ์ได้ โดยไม่บังคับ ซึ่งไม่เป็นการขัดแย้งกับหลักการของอนุสัญญาเบอร์น ทำให้ประชาชนสามารถตรวจสอบการเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ได้ และปัญหาความล่าช้าในการดำเนินคดีควรกำหนดประเด็นข้อพิพาทเฉพาะประเด็นสำคัญในคดีและดำเนินคดีด้วยความรวดเร็วเป็นธรรมแก่ทุกฝ่าย