พฤติกรรมการสื่อสารและการผสมกลมกลืนเข้ากับวัฒนธรรมไทย : ศึกษาเฉพาะชาวจีนในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายศึกษาถึงพฤติกรรมการเปิดรับสื่อมวลชนและปัจจัยต่างๆ ที่ทำให้ชาวจีนในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่มีการผสมกลมกลืนเข้ากับวัฒนธรรมไทย วิธีการรวบรวมข้อมูลใช้แบบสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่างในการวิจัย ได้แก่ผู้ที่มีบิดาหรือมารดาเป็นคนสัญชาติจีนโดยกำเนิด มีอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป ทั้งเพศชายและเพศหญิง อาศัยอยู่ในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่ จำนวน 148 ตัวอย่าง วิธีการสุ่มตัวอย่างได้ใช้วิธีการสุ่มแบบมีระบบแบบเจาะจง (Purposive Sampling) สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ร้อยละ การทดสอบค่าความแปรปรวน (Analysis of Variance) การทดสอบค่าไคสแควร์ (X² ) การหาค่าสหสัมพันธ์ การทดสอบแบบ t-test และการทดสอบเครื่องหมาย (Sig-test) ผลการวิจัยปรากฏว่า ความถี่ในการเปิดรับสื่อมวลชนซึ่งได้แก่วิทยุ หนังสือพิมพ์ โทรทัศน์และภาพยนตร์ มีผลทำให้กลุ่มตัวอย่างมีทัศนคติและการปฏิบัติตามวัฒนธรรมไทยแตกต่างกัน และพบว่ามีสื่อมวลชนบางประเภทได้แก่ วิทยุและภาพยนตร์ มีผลต่อการใช้ภาษาไทยเป็นภาษาพูดในชีวิตประจำวัน ส่วนในด้านการยึดถือประเพณีไทยและจีนนั้น ไม่พบว่ามีสื่อมวลชนประเภทใดที่มีผลทำให้กลุ่มตัวอย่างมีการยึดถือประเพณีทั้งสองฝ่ายแตกต่างกัน นอกจากนี้ยังพบว่าจำนวนสื่อมวลชนที่เปิดรับ ไม่ว่าจะเป็นการเปิดรับจำนวนมากหรือน้อยไม่มีผลต่อการผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรมของกลุ่มตัวอย่าง ส่วนปัจจัยอื่นๆ เช่นเพศ พบว่าเพศชายหรือเพศหญิงไม่มีความแตกต่างกันในด้านการผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม ปัจจัยที่พบว่ามีความสัมพันธ์หรือมีผลต่อการผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรมได้แก่อายุ การศึกษา อาชีพและความผูกพันภายในกลุ่มวัฒนธรรมเดียวกัน ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่าสื่อมวลชนมิใช่ปัจจัยที่สำคัญเพียงปัจจัยเดียวในการทำให้ชาวจีนมีการผสมกลมกลืนเข้ากับวัฒนธรรมไทย หากยังจะต้องมีปัจจัยอื่น ๆ มาสนับสนุนอีกด้วย สำหรับสภาพของการผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรมของชาวจีนในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่ อยู่ในระดับที่มีการผสมกลมกลืนเข้ากับวัฒนธรรมได้ดี จะเห็นได้จากการที่กลุ่มตัวอย่างมีการใช้ชื่อตัวและชื่อสกุลเป็นไทย และนิยมใช้ภาษาไทยเป็นภาษาพูดกับคนในครอบครัว และในการติดต่อสื่อสารกับคนอื่น ส่วนการยึดถือประเพณีนั้น ส่วนใหญ่จะยึดถือประเพณีไทยและจีนควบคู่กันไป โดยไม่ละทิ้งประเพณีจีนที่ได้ปฏิบัติสืบมาตั้งแต่บรรพบุรุษ ผู้วิจัยได้เสนอแนะแนวทางในการปรับปรุงเนื้อหาของสื่อมวลชนต่างๆ ให้มีการส่งเสริมให้ชาวจีนมีความรู้สึกผูกพันต่อประเทศชาติ และวัฒนธรรมไทยมากขึ้น นอกจากนี้ยังได้เสนอแนะให้ผู้ที่จะทำการวิจัยต่อไปได้ศึกษาปัจจัยที่ก่อให้เกิดการผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรมในด้านอื่น ๆ นอกเหนือจากวัฒนธรรมทางด้านการใช้ภาษาไทย ทัศนคติ การปฏิบัติตามวัฒนธรรมไทย และการยึดถือประเพณี รวมทั้งเสนอให้มีการศึกษา พฤติกรรมการสื่อสารและการผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรมของชนกลุ่มน้อยอื่น ๆ ในสังคมไทยต่อไป