ทันตกรรมทางไกล: แนวคิดและการออกแบบเบื้องต้น

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้นำเสนอการออกแบบโปรแกรมทันตกรรมทางไกล (Teledentistry) สำหรับอำนวยความสะดวกให้ทันตแพทย์หรือทันตบุคลากรอื่น ๆ ในพื้นที่ห่างไกลที่ไม่สามารถติดต่อสื่อสารกับทันตแพทย์เฉพาะทางในเมืองได้ โดยแบ่งเป็น 2 ส่วนคือ ส่วนแรก เป็นโปรแกรมสำหรับบันทึกประวัติผู้ป่วยให้อยู่ในรูปแบบ PDF เพื่อเก็บไว้เป็นข้อมูลในการวินิจฉัยเอง หรือสามารถส่งให้ทันตแพทย์เฉพาะทางร่วมวินิจฉัยได้หากผู้ป่วยมีอาการซับซ้อนเกินกว่าที่ตนจะให้การรักษาได้ ส่วนที่สอง เป็นโปรแกรมสนทนาทางจอภาพและรับ-ส่งไฟล์ภาพและประวัติผู้ป่วย มีหลักการทำงานกล่าวคือ ให้ผู้ใช้งาน Log in เข้าสู่ระบบเพื่อให้ฐานข้อมูลกลางทราบและเชื่อมต่อให้ จากนั้นทันตแพทย์เฉพาะทางจะทำหน้าที่เป็นเซิร์ฟเวอร์สำหรับให้บริการสนทนาทางจอภาพ (Teleconference) และเมื่อฝ่ายหนึ่งต้องการรับ-ส่งข้อความ ไฟล์ภาพ หรือประวัติผู้ป่วย ก็สามารถกระทำได้เพียงเรียกให้ผู้ใช้งานอีกฝ่ายทำหน้าที่เป็นบัฟเฟอร์ในการรับ-ส่งได้ตามต้องการ ซึ่งจะมีความสะดวกมากกว่าการใช้โปรแกรมสนทนาออนไลน์ทั่วไป อาทิ Skype หรือ LINE เนื่องจากโปรแกรมที่นำเสนอนี้มีความเบ็ดเสร็จ ณ จุดเดียว (One stop service) มากกว่า โปรแกรมที่จัดทำขึ้นนี้ได้จัดส่งให้ทันตแพทย์กลุ่มตัวอย่างกลุ่มละ 50 รายทดลองใช้และตอบแบบสอบถามสำรวจความคิดเห็นและความพึงพอใจ ประกอบด้วย อาจารย์ทันตแพทย์ จากคณะทันตแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ทันตแพทยศาสตรบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยรุ่นที่ 70 ซึ่งปฏิบัติงานชดใช้ทุนรัฐบาลตามภูมิภาคต่าง ๆ และทันตแพทย์พี่เลี้ยงของทันตแพทย์ผู้ปฏิบัติงานชดใช้ทุนรัฐบาลดังกล่าว แต่เนื่องจากมีทันตแพทย์ตอบแบบสอบถามนี้เพียงรายเดียว จึงมิได้นำผลมารวมอยู่ในวิทยานิพนธ์ฉบับนี้ด้วย ซึ่งหากมองในอีกด้านหนึ่งก็จะถือได้ว่า ความคิดเห็นจากทันตแพทย์รายนี้ ก็คือจุดเริ่มต้นของการพัฒนาโปรแกรมทันตกรรมทางไกลฝีมือคนไทยต่อไปในอนาคต