ผลของการจัดการกับอาการด้วยตนเองร่วมกับการฝึกโยคะต่อความเหนื่อยล้า และการนอนไม่หลับของผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ได้รับเคมีบำบัด

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบผลของการจัดการกับอาการด้วยตนเองร่วมกับการฝึกโยคะต่อความเหนื่อยล้าและการนอนไม่หลับของผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ได้รับเคมีบำบัด กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ได้รับเคมีบำบัด ณ หน่วยเคมีบำบัด โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช โดยใช้วิธีเลือกกลุ่มตัวอย่างตามคุณสมบัติที่กำหนด จำนวน 42 คน แบ่งเป็น กลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลอง กลุ่มละ 21 คน โดยจับคู่ให้ทั้งสองกลุ่มมีความคล้ายคลึงกันในเรื่อง อายุ ระยะของโรค วิธีการผ่าตัด สูตรเคมีบำบัด จำนวนรอบของการได้รับเคมีบำบัด ระดับความเหนื่อยล้าและระดับการนอนไม่หลับก่อนการทดลอง โดยกลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลตามปกติ ขณะที่กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการจัดการกับอาการด้วยตนเองร่วมกับการฝึกโยคะซึ่งผู้วิจัยสร้างขึ้นจากแนวคิด The PRO-SELF Program ของ Dodd and Miaskowski (2000) และแนวคิดการฝึกโยคะจากสถาบันไกวัลยธรรม มี 3 องค์ประกอบ คือ การให้ข้อมูลทางสุขภาพ การฝึกทักษะปฏิบัติโยคะ และการส่งเสริมและสนับสนุนให้ฝึกปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบประเมินความเหนื่อยล้าและแบบประเมินการนอนไม่หลับ ได้รับการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิ 5 คน และหาค่าความเที่ยงสัมประสิทธิ์อัลฟาครอนบาคได้เท่ากับ .97 และ.87 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และ t-test ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. คะแนนเฉลี่ยความเหนื่อยล้าและการนอนไม่หลับของผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่ได้รับเคมีบำบัดหลังได้รับโปรแกรมการจัดการกับอาการด้วยตนเองร่วมกับการฝึกโยคะต่ำกว่าก่อนได้รับโปรแกรมการจัดการกับอาการด้วยตนเองร่วมกับการฝึกโยคะ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 2. คะแนนเฉลี่ยความเหนื่อยล้าและการนอนไม่หลับของกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมการจัดการกับอาการด้วยตนเองร่วมกับการฝึกโยคะต่ำกว่ากลุ่มที่ได้รับการพยาบาลตามปกติ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05