การศึกษาการวางแผนพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของธนาคารพาณิชย์ ในประเทศไทย

Abstract

การศึกษาเรื่องการวางแผนพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทยนี้ ผู้เขียนได้ทำการศึกษาจากธนาคารพาณิชย์จำนวน 5 ธนาคาร ซึ่งเป็นธนาคารที่ได้มีระบบในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์อยู่ในปัจจุบัน โดยได้คัดเลือกจากธนาคารซึ่งเป็นธนาคารที่มีระบบการวางแผนพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ คือ ธนาคารกรุงเทพ จำกัด ธนาคารกสิกรไทย จำกัด ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด ธนาคารศรีนคร จำกัด และธนาคารทหารไทย จำกัด และได้เลือกวิธีการวิจัยด้วยการออกแบบสอบถามพนักงานธนาคารพาณิชย์และการสัมภาษณ์บุคคลระดับบริหารของธนาคารพาณิชย์ทั้ง 5 ธนาคาร แล้วนำมาสรุปผลการวิจัย โดยพิจารณาแยกเป็นแต่ละธนาคาร การศึกษาครั้งนี้สรุปผลได้ว่า ธนาคารพาณิชย์มีนโยบายในการวางแผนพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ที่คล้ายคลึงกัน กล่าวคือ มีการวางแผนพัฒนาพนักงานในทุกระดับอย่างจริงจัง และจะเน้นหนักในการพัฒนาพนักงานระดับบริหารซึ่งถือเป็นตัวจักรสำคัญของธนาคารก่อน แผนพัฒนาส่วนใหญ่จะเป็นแผนระยะสั้น ปีต่อปี และแผนระยะยาวระยะเวลา 3-5 ปี ซึ่งขึ้นอยู่กับนโยบายของแต่ละธนาคารว่าจะพัฒนาเน้นหนักไปในด้านใด นโยบายในการวางแผนพัฒนาพนักงานจะเริ่มทำการพัฒนากันตั้งแต่พนักงานเริ่มเข้าทำงาน และพัฒนาเพื่อเป็นการเตรียมกำลังคนที่มีคุณภาพไว้สำหรับงานที่จะขยายอีกทั้งยังเป็นการเตรียมพนักงานไว้สำหรับเป็นผู้บริหาร เพื่อป้องกันการขาดแคลนพนักงานระดับบริหารที่จะรับช่วงและสืบทอดในตำแหน่งงานที่ว่างลง ในการศึกษาถึงการวางแผนความเจริญก้าวหน้าในหน้าที่การงานของพนักงานนั้น พนักงานธนาคารพาณิชย์ทั้ง 5 ธนาคารที่ทำการสำรวจ 99.48 % มีความเห็นสอดคล้องกันว่า ความก้าวหน้าในหน้าที่การงานเป็นสิ่งจำเป็น ทั้งนี้โดยมีเหตุผลที่มาสนับสนุน คือพนักงานธนาคารพาณิชย์ 90.18% มีความต้องการที่จะพัฒนาตนเองเพื่อความก้าวหน้าในตำแหน่งงานที่สูงขึ้นต่อไปในอนาคตนอกเหนือจากค่าตอบแทนที่ได้รับ นอกจากนี้พนักงานธนาคารพาณิชย์ 99.22% มีความเห็นว่าการวางแผนพัฒนาความก้าวหน้าของพนักงานเป็นรายบุคคลเป็นสิ่งที่จำเป็น ซึ่งผู้บริหารของธนาคารพาณิชย์ทั้ง 5 ธนาคาร ก็ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญในเรื่องนี้ บางธนาคารก็ได้มีการเริ่มดำเนินการวางแผนงานในเรื่องนี้ไว้แล้วโดยถือเป็นเรื่องสำคัญเร่งด่วน ผลจากการวิจัยสรุปได้ว่าการวางแผนพัฒนาความก้าวหน้าในหน้าที่การงานนี้ จะทำให้พนักงานได้รับการพัฒนาในด้านต่างๆ จากผู้บังคับบัญชาเพิ่มขึ้น เช่น ผู้บังคับบัญชามอบหมายงานที่มีลักษณะท้าทายความสามารถให้ทำ ฝึกสอนและให้คำปรึกษางาน มอบหมายความรับผิดชอบให้พนักงานเพิ่มขึ้น รวมทั้งการให้คำแนะนำในเรื่องการพัฒนาตนเองแก่พนักงาน สิ่งเหล่านี้ทำให้พนักงานเกิดความพึงพอใจและสามารถปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้เกิดสัมพันธภาพอันดีระหว่างผู้บังคับบัญชาและผู้ใต้บังคับบัญชา การศึกษาถึงเรื่องการวางแผนพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของธนาคารพาณิชย์เพื่อนำไปใช้ประโยชน์อย่างเต็มที่ต่อไปนั้น หน่วยงานด้านการพนักงานของธนาคารจำเป็นจะต้องทำการรวบรวมและประมวลข้อมูลทางการพนักงานให้ครบถ้วนสมบูรณ์ โดยต้องมีการประสานงานกับทุกส่วนงานในธนาคาร นอกจากนี้ตัวผู้บริหารจะต้องให้ความสำคัญในการพัฒนาพนักงานอย่างจริงจัง โดยควรจะถือว่าการพัฒนาพนักงานนี้เป็นการลงทุนที่คุ้มค่าซึ่งองค์การจะได้รับประโยชน์อย่างสูงต่อไปในอนาคต การวางแผนพัฒนาความก้าวหน้าในหน้าที่การงานนับเป็นระบบการพัฒนาที่มีประสิทธิภาพมากวิธีหนึ่งที่ผู้บริหารควรจะนำมาใช้ทั้งนี้เพราะเป็นการพัฒนาโดยยึดหลักว่าจะต้องพัฒนาให้ตรงกับความต้องการของทั้งสองฝ่ายคือ ตรงกับความต้องการขององค์การและตัวพนักงานด้วย จึงจะถือว่าเป็นการพัฒนาอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ประโยชน์ของการศึกษาการวางแผนพัฒนาความก้าวหน้าของพนักงานเป็นรายบุคคลนี้ นอกจากจะเป็นการพัฒนาความสามารถหรือประสิทธิภาพของพนักงานในองค์การแล้ว ยังเป็นเครื่องมือปรับปรุงสัมพันธภาพระหว่างผู้บังคับบัญชาโดยตรงกับผู้ใต้บังคับบัญชา เป็นการสร้างขวัญและกำลังใจให้กับพนักงานในองค์การ ซึ่งจะส่งผลให้ผลผลิตขององค์การเพิ่มขึ้นได้ทั้งทางตรงและทางอ้อม และเป็นการเตรียมกำลังคนไว้สำหรับงานที่จะขยาย