การใช้พื้นที่ทำงานบุคคลในอาคารสำนักงาน : กรณีศึกษา อาคารสำนักงาน บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด มหาชน (ทอท.)ในเขตกรุงเทพมหานคร

Abstract

บริษัท ท่าอากาศยานไทย จากัด มหาชน (ทอท.) มีพนักงานทั้งหมด 3,973 คน ประกอบด้วย 44 หน่วยงาน โดยมีอาคารสานักงานทั่วทั้งประเทศจานวน 8 หลัง ที่ผ่านมาไม่มีข้อมูลการใช้ประโยชน์พื้นที่อาคารสานักงานแต่ละหลัง การบริหารพื้นที่อาคาร เป็นเรื่องหนึ่งที่ทาให้อาคารใช้ประโยชน์ได้สูงสุด และคุ้มค่า เพื่อการจัดสรรและจัดหาทรัพยากรกายภาพให้เพียงพอต่อการทางานขององค์กร โดยเป็นงานที่ต้องดาเนินการสาหรับการบริหารทรัพยากรกายภาพ ให้มีความสมดุลกันอย่างมีประสิทธิภาพทั้งด้านปริมาณและคุณภาพ การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพและลักษณะการใช้พื้นที่ปัจจุบันในอาคารสานักงาน และนาเสนอแนวทางการใช้พื้นที่ในอาคารสานักงาน โดยเลือกศึกษาเฉพาะการใช้พื้นที่ทางานบุคคลระดับ 1-6 ของอาคารสานักงาน บริษัท ท่าอากาศยานไทย จากัด มหาชน ในเขตกรุงเทพมหานคร จานวน 4 หลังโดยการรวบรวมข้อมูลและสังเกตการณ์ลักษณะการใช้พื้นที่ทางานมาลงที่แบบผังพื้น เพื่อวิเคราะห์รูปแบบ การจัดพื้นที่ ปัญหา และปัจจัยที่ส่งผลต่อการจัดพื้นที่ทางาน จากการศึกษาพบว่า อาคารกรณีศึกษาทั้ง 4 หลัง ซึ่งผู้ใช้อาคารมีจานวนทั้งหมด 1,280 คน จาก 32 หน่วยงาน 55 ตาแหน่งงาน มีรูปแบบการจัดพื้นที่ทางานบุคคลทั้งหมด 26 รูปแบบ มีขนาดตั้งแต่ 2.40 - 11.60 ตารางเมตร/คน/ชุด ซึ่งมีพื้นที่ทางานเฉพาะส่วนบุคคลรวมกันประมาณ 2,602 ตารางเมตร โดยลักษณะครุภัณฑ์อาคารกรณีศึกษามีโต๊ะ 8 แบบ ตู้ 3 แบบ และเก้าอี้ 2 แบบ โดยต้นทุนของชุดสานักงานที่พบมีราคาประมาณตั้งแต่ 7,000 – 36,310 บาท/คน/ชุด ซึ่งมีต้นทุนรวมกันประมาณ 17,079,150 บาท ทั้งนี้พบว่าแต่ละอาคารมีจานวนรูปแบบการจัดพื้นที่ทางานบุคคลที่พบแตกต่างกันไป จากการศึกษาพบว่า รูปแบบการจัดพื้นที่ทางานบุคคล ที่มีโต๊ะทางานลักษณะรูปตัว L 1 ตัว ตู้เก็บเอกสารวางอยู่ใต้โต๊ะ 1 ตู้ และเก้าอี้ทางาน 1 ตัว มีการใช้มากที่สุดร้อยละ 49.25 โดยพบลักษณะการทางาน 4 แบบ คือ ทางานเอกสารอย่างเดียว ทางานเอกสารและมีผู้มาติดต่อ ทางานเอกสารโดยใช้คอมพิวเตอร์ และทางานเอกสารโดยใช้คอมพิวเตอร์และมีผู้มาติดต่อ การศึกษานี้มีข้อสังเกตว่า ระเบียบพัสดุปัจจุบันกาหนดเฉพาะลักษณะของครุภัณฑ์ แต่ขาดรายละเอียดของการจัดรูปแบบการจัดพื้นที่ทางาน ทาให้มีรูปแบบการจัดพื้นที่ทางานบุคคลหลากหลาย ซึ่งส่งผลกระทบต่อการจัดหาครุภัณฑ์ รวมถึงการควบคุมงบประมาณในการจัดซื้อ และการวางแผนการใช้พื้นที่ในอนาคตที่ยุ่งยาก ดังนั้นบริษัท ท่าอากาศยานไทย จากัด มหาชน จึงควรกาหนดมาตรฐานการจัดพื้นที่ทางานให้สมดุลกันอย่างมีประสิทธิภาพ ข้อเสนอแนะของการศึกษานี้ คือ ฝ่ายพัสดุควรกาหนดนโยบายในการจัดหาครุภัณฑ์ โดยควรมุ่งเน้นเรื่อง การจัดหาครุภัณฑ์กับการกาหนดรูปแบบการจัดพื้นที่ให้เหมาะสมกับความลักษณะการทางาน เพื่อให้ผู้ใช้งานเกิดความสะดวกสบาย มีประสิทธิภาพการทางานให้ดีขึ้น