ยุทธศาสตร์การศึกษาเพื่อการพัฒนาชาวไทยภูเขาตามแนวทฤษฎีปฏิสัมพันธ์สัญลักษณ์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพซึ่งศึกษากระบวนการทางการศึกษาและการพัฒนาของชาวไทย ภูเขากลุ่มละว้าและกะเหรี่ยง ตำบลปางหินฝน อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์ปฏิสัมพันธ์ด้านการพัฒนาระหว่างผู้กระทำต่างๆ กับชาวไทยภูเขา 2) วิเคระห์กระบวนการ ทางการศึกษาในการสื่อความหมายของคำว่า "การพัฒนา" และ 3) นำเสนอยุทธศาสตร์การใช้การศึกษา เพื่อเป็นเครื่องมือในการพัฒนาในระดับพื้นที่ ผู้วิจัยใช้ทฤษฎีปฏิสัมพันธ์สัญลักษณ์เป็นกรอบในการ วิเคราะห์ข้อมูล ผลการวิจัยพบว่า ครูและนักพัฒนาใช้ความหมายการพัฒนาของรัฐซึ่งเน้นการทำให้ ชาวไทยภูเขาสามารถสื่อสารด้วยภาษาไทย มีความเป็นพลเมืองไทย มีพฤติกรรมอนุรักษ์ทรัพยากร ธรรมชาติ ในขณะที่ชาวไทยภูเขาให้ความหมายการพัฒนาเป็นการช่วยกันทำงานและปรับปรุงสภาพ ความเป็นอยู่ให้ดีขึ้น กระบวนการทางการศึกษาในการถ่ายทอดความหมายของคำว่า "การพัฒนา" ที่ใช้ในระบบโรงเรียน พบว่า ครูมีอำนาจเต็มในการควบคุมจัดการเรียนการสอน และมีการแบ่งแยก ชัดเจนระหว่างความรู้ทางการกับความรู้ท้องถิ่น ส่วนการศึกษานอกระบบโรงเรียน พบว่า ผู้สอนและ นักพัฒนามีการผสมผสานความรู้ทางการกับความรู้ท้องถิ่น สำหรับการศึกษาตามอัธยาศัย ส่วนใหญ่ เป็นการถ่ายทอดความรู้ของท้องถิ่นกับการดำเนินการชีวิตประจำวัน การรับรู้ความหมายด้านการ พัฒนาช่วยให้ชาวไทยภูเขาสามารถยกระดับสถานะทางเศรษฐกิจสังคม และทำให้นักเรียน ชาวไทยภูเขา สามารถกลมกลืนเข้ากับสังคมไทยได้ดีขึ้น แต่ก็อาจทำให้แปลกแยกจากเอกลักษณ์ของชาติพันธุ์ ยุทธศาสตร์การจัดการศึกษาเพื่อการพัฒนาจึงควรเน้นการทำให้ชาวเขามีความเป็นพหุเอกลักษณ์เพื่อ ที่จะได้อยูร่วมกับคนในสังคมไทยโดยไม่แปลกแยกจากกลุ่มชาติพันธุ์ของตนเอง