นวลักษณ์ในการเล่าเรื่องและเอกลักษณ์ในภาพยนตร์แอนิเมชันของฮายาโอะ มิยาซากิ

Abstract

ศึกษานวลักษณ์ เอกลักษณ์ และสุนทรียภาพในภาพยนตร์แอนิเมชันของฮายาโอะ มิยาซากิ ผู้กำกับชาวญี่ปุ่น โดยวิเคราะห์จากภูมิหลัง ผลงานและแรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ภาพยนตร์ รวมทั้งวิเคราะห์เนื้อหาจากภาพยนตร์แอนิเมชันเรื่องยาวทุกเรื่องของมิยาซากิ จำนวน 9 เรื่อง ประกอบกับการสัมภาษณ์เจาะลึกผู้เชี่ยวชาญในแวดวงแอนิเมชัน ภาพยนตร์ การ์ตูน และผู้ที่เกี่ยวข้องจำนวน 12 คน ซึ่งผลการวิจัยพบว่า 1. เอกลักษณ์ในผลงานของมิยาซากิเกิดจาก การเป็นเจ้าของสตูดิโอผลิตภาพยนตร์แอนิเมชันของตัวเอง ซึ่งเปิดทางให้เขานำแรงบันดาลใจจากเหตุการณ์สงครามในวัยเยาว์ ความประทับใจงานศิลปะต่างๆ รวมทั้งใส่บุคลิกนิสัยส่วนตัวลงส่งผ่านผลงานไปยังผู้ชมได้เต็มที่ ประกอบกับวัฒนธรรมการให้คุณค่าหนังสือการ์ตูน และแอนิเมชันของชาวญี่ปุ่น ที่มีกลุ่มผู้อ่านและผู้ชมทุกเพศทุกวัย ส่งผลต่อแนวทางสร้างสรรค์ค์ของมิยาซากิที่ไม่ได้มีกลุ่มเปาหมายหลักเป็นเด็กเท่านั้น 2. ในแง่กลวิธีเล่าเรื่อง ผลงานของมิยาซากิ มีเอกลักษณ์และนวลักษณ์ ที่แตกต่างไปจากภาพยนตร์แอนิเมชันส่วนใหญ่ที่คนดูคุ้นชิน เพราะคิดเรื่องรวมขึ้นเอง โดยนำเอาความเชื่อเรื่องวิญญาณ และเทพเจ้ามาสร้างโลกจินตนาการขึ้นใหม่ ตัวละครเอกส่วนใหญ่เป็นผู้หญิง แก่นเรื่องที่สะท้อนแง่มุมชีวิตมนุษย์อย่างลึกซึ้ง บทสรุปของเรื่องที่ทิ้งพื้นที่ให้ผู้ชมจินตนาการต่อไป และการนำเสนอสัญลักษณ์ให้ขบคิดตีความ 3. ในแง่การสร้างสรรค์ด้านเทคนิคแอนิเมชัน ผลงานของมิยาซากิมีนวลักษณ์คือ การออกแบบลายเส้นที่เรียบง่าย ความเคลื่อนไหวที่นุ่มนวล และให้ความสำคัญในการถ่ายทอดอารมณ์ของตัวละคร แม้ผลงานในระยะหลัง จะนำคอมพิวเตอร์มาใช้ในการออกแบบฉากและตัวละคร แต่ก็ยังออกแบบตัวละครมนุษย์ ด้วยการวาดมือที่ให้ภาพ 2 มิติ เพื่อถ่ายทอดอารมณ์ให้ได้มากที่สุดซึ่งทำให้รักษาเอกลักษณ์ในผลงนของตัวเองไว้ได้ 4. สุนทรียภาพในภาพยนตร์แอนิเมชันของมิยาซากิ เกิดจากความรู้สึกแปลกใหม่ในการนำเสนอเรื่องราวผ่านเทคนิคด้านภาพยนตร์และแอนิเมชัน ซึ่งก่อให้เกิดสุนทรียภาพแห่งการใช้จินตนาการ สุนทรียภาพแห่งการสัมผัสและเข้าถึงเรื่องราว สุนทรียภาพแห่งการหยุดคิด และสุนทรียภาพแหงความเป็นศิลปะในผลงาน