ภาวะทุพพลภาพในผู้สูงอายุที่อาศัยในเขตจังหวัดภาคกลางของประเทศไทย

Abstract

ศึกษา ความชุก ลักษณะ ตลอดจนปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะทุพพลภาพ ของประชากรสูงอายุที่อาศัยในเขตจังหวัดภาคกลาง ของประเทศไทย จำนวน 723 คน เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์จากแบบสอบถาม ระหว่างเดือนสิงหาคม-ธันวาคม 2540 ผลการศึกษาพบว่า อัตราส่วนของผู้สูงอายุหญิงต่อเพศชายเป็น 1.3:1 มีอายุระหว่าง 60-96 ปี เฉลี่ย 69.89 ปี ความชุกของภาวะทุพพลภาพระยะยาว 26.4% โรค/ความพิการที่มีความสัมพันธ์กับภาวะทุพพลภาพระยะยาวได้แก่ ข้ออักเสบ โรคตา หูตึง อัมพาต และเบาหวาน ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะทุพพลภาพระยะยาว คือ อายุ การอ่านออกเขียนได้ สถานะการทำงาน เมื่อนำปัจจัยดังกล่าวมาวิเคราะห์ถดถอยพบว่า ปัจจัยที่ยังคงมีความสัมพันธ์อยู่คือ อายุและสถานะการทำงาน ความชุกของภาวะทุพพลภาพ จากการประเมินการทำกิจวัตรประจำวันขั้นพื้นฐานเท่ากับ 12.9% โดย 2.8% มีระดับรุนแรงปานกลางถึงพึ่งพาทั้งหมด กิจกรรมที่ต้องการความช่วยเหลือมากที่สุด ได้แก่ การขึ้นบันได (19.8%) รองลงมาคือ การลุกจากเตียง (7.9%) การเข้าใช้ห้องสุขา (4.4%) การแต่งตัวสวมใส่เสื้อผ้า (4.4%) ผู้สูงอายุ 8.2% และ 25.7% ไม่สามารถกลั้นอุจจาระได้ และไม่สามารถกลั้นปัสสาวะได้ ตามลำดับสำหรับกิจกรรมในกิจวัตรประจำวันเชิงปฏิบัต ิเพื่อการดำเนินชีวิตที่ต้องการความช่วยเหลือ ได้แก่ การประกอบอาหาร (49%) การใช้บริการรถสาธารณะ (39.1%) การใช้จ่ายเงิน (19.8%) การเดินนอกบ้านไกลๆ (10.2%) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับคะแนน บาร์เธล เอดีแอลคือ อายุ เพศ สถานภาพสมรส ระดับการศึกษา การอ่านออกเขียนได้ และสถานะการทำงาน เมื่อนำมาวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ พบว่า ปัจจัยที่ยังคงอยู่ในสมการ คือ อายุ เพศ การอ่านออกเขียนได้ และสถานะการทำงาน ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับคะแนนจุฬา เอดีแอล คือ อายุ สถานภาพสมรส ระดับการศึกษา การอ่านออกเขียนได้ และสถานะการทำงาน เมื่อนำมาวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ พบว่า ปัจจัยที่ยังคงอยู่ในสมการ คือ อายุ การอ่านออกเขียนได้ และสถานะการทำงาน.