ความหลากหลายและความชุกชุมของแพลงก์ตอนพืชในป่าชายเลน อำเภอสิเกา จังหวัดตรัง

Abstract

การศึกษาแพลงก์ตอนพืชในบริเวณป่าชายเลนคลองสิเกา จังหวัดตรัง ช่วงระหว่างเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2539 ถึง พฤษภาคม พ.ศ. 2540 มีวัตถุประสงค์เพื่อทราบถึงองค์ประกอบชนิดและปริมาณของกลุ่มประชากรแพลงก์ตอนพืชในบริเวณป่าชายเลนที่ผันแปรในแต่ละเดือน พร้อมทั้งทราบถึงความสัมพันธ์ของการเปลี่ยนแปลงความหนาแน่นของกลุ่มประชากรแพลงก์ตอนพืชในป่าชายเลนกับปัจจัยสิ่งแวดล้อมโดยทำการเก็บตัวอย่างทุกสองเดือน จุดเก็บตัวอย่างแบ่งออกเป็น 6 สถานี เก็บตัวอย่าง 2 ช่วงคือ ขณะน้ำกำลังขึ้นและขณะน้ำขึ้นสูงสุด พร้อมกันนี้ได้ทำการตรวจวัดความเค็ม อุณหภูมิ ค่าพีเอช ความโปร่งแสง ความลึก และปริมาณออกซิเจนละลายน้ำ และทำการวิเคราะห์คุณภาพน้ำบริเวณที่ศึกษาคือ ปริมาณฟอสเฟต ปริมาณไนโตรเจนละลายน้ำ (ไนเตรทและไนไตรท์) ปริมาณซิลิเกต ปริมาณคลอโรฟิลล์เอ ปริมาณอินทรีย์คาร์บอนรวมและปริมาณอินทรีย์ไนโตรเจนรวม ควบคู่กันไปกับการเก็บตัวอย่างแพลงก์ตอนพืชด้วย จากการศึกษาพบแพลงก์ตอนพืชทั้งหมด 3 ดิวิชั่น 5 คลาส รวม 62 สกุล แบ่งเป็นกลุ่มต่างๆ ดังนี้ แพลงก์ตอนพืชกลุ่มไดอะตอมพบจำนวนสกุลมากที่สุดรวม 47 สกุล รองลงมาคือ กลุ่มไดโนแฟลกเจลเลตพบ 7 สกุล กลุ่มสาหร่ายสีเขียวพบ 4 สกุล กลุ่มสาหร่ายสีน้ำเงินแกมเขียวพบ 3 สกุล และกลุ่มซิลิโคแฟลกเจลเลตพบจำนวนสกุลน้อยสุดเพียง 1 สกุล จำนวนสกุลรวมของแพลงก์ตอนพืชสูงที่สุด 56 สกุลในช่วงฤดูฝน คือ เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2539 และพบจำนวนสกุลต่ำที่สุด 40 สกุลในช่วงฤดูแล้ง คือ เดือนธันวาคม พ.ศ. 2539 ความหนาแน่นของแพลงก์ตอนพืชมีค่าต่ำสุด 40,632 เซลล์ต่อลิตร ในช่วงฤดูแล้ง คือ เดือนมีนาคม พ.ศ. 2539 และค่าความหนาแน่นสูงสุด 202,319 เซลล์ต่อลิตรในช่วงฤดูเดียวกัน คือ เดือนธันวาคม พ.ศ. 2539 แพลงก์ตอนพืชสกุลที่พบชุกชุมมาก คือ แพลงก์ตอนพืชกลุ่มไดอะตอมในสกุล Guinardia sp., Thalassionema spp., Rhizosolenia spp., Thalassiosira spp., Thalassiothrix spp. และ Cyclotella spp. และแพลงก์ตอนพืชกลุ่มสาหร่ายสีน้ำเงินแกมเขียวในสกุล Anabaena sp. และ Oscillatoria spp. ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงความหนาแน่นของแพลงก์ตอนพืช คือ อุณหภูมิ ความเค็มและปริมาณสารอาหาร ผลการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าบริเวณป่าชายเลนคลองสิเกา จังหวัดตรัง มีความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติ เนื่องจากความหลากหลายของจำนวนสกุลและความหนาแน่นของแพลงก์ตอนพืชในแต่ละสกุลมีค่าสูง