แนวโน้มของการศึกษานอกระบบโรงเรียนของประเทศไทยในอนาคต

Abstract

การวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาแนวโน้มของการศึกษานอกระบบโรงเรียนของประเทศไทยในอนาคต ในปี พ.ศ. 2535 โดยใช้เทคนิคเดลฟาย กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้เชี่ยวชาญทางด้านการศึกษานอกระบบโรงเรียน จำนวน 21 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น วิเคราะห์ข้อมูลโดยการคำนวณหาค่ามัธยฐาน ฐานนิยมและพิสัยระหว่างควอไตล์ ผลการวิจัยปรากฎแนวโน้มที่สำคัญของการศึกษานอกระบบโรงเรียนของประเทศไทย ปี พ.ศ. 2535 ดังนี้ 1. การศึกษานอกระบบโรงเรียนจะเน้นปรัชญาให้คนคิดเป็นและรู้จักพึ่งตนเอง โดยยึดความต้องการและการมีส่วนร่วมในการกำหนดปัญหาของประชาชนเป็นหลัก และจะเป็นการให้การศึกษาตลอดชีวิต โดยมีเป้าหมายที่จะพัฒนาและปรับปรุงคุณภาพชีวิตของผู้พลาดโอกาสการศึกษาในระบบโรงเรียน 2. การศึกษานอกระบบโรงเรียนจะมีบทบาทต่อการพัฒนาคนในทุก ๆ ด้านตลอดจนการพัฒนากำลังคนที่อยู่นอกระบบโรงเรียน 3. กลุ่มเป้าหมายประชากรในการจัดการศึกษานอกระบบโรงเรียนที่จะต้องให้บริการอย่างเร่งด่วนที่สุด คือ กลุ่มเกษตรกรผู้ยากไร้ 4. ในการจัดกิจกรรมทางการศึกษานอกระบบโรงเรียนจะจัดกิจกรรมที่ทำให้คนมีความรู้ทันต่อวิทยาการที่เปลี่ยนแปลงไป และกิจกรรมที่ก่อให้เกิดทักษะและเพิ่มรายได้ทางเศรษฐกิจ ตลอดจนกิจกรรมเพื่อพัฒนาครอบครัวและชุมชน 5. รูปแบบที่ใช้ในการจัดการศึกษานอกระบบโรงเรียนจะใช้รูปแบบใดนั้นขึ้นอยู่กับกลุ่มเป้าหมายประชากรและสภาพการณ์ต่าง ๆ เป็นเครื่องประกอบในการพิจารณา 6. กรมการศึกษานอกโรงเรียนจะลดบทบาททางด้านปฏิบัติการลง และเพิ่มบทบาททางด้านการวางแผน ประสานงานให้การสนับสนุนทางด้านวิชาการและงบประมาณเพิ่มขึ้น 7. บุคลากรทางการศึกษานอกระบบโรงเรียนจะมีหลาย ๆ ประเภท ทั้งข้าราชการ อาสาสมัคร และประชาชนทั่วไป และในด้านการบริหารงานจะมีการมอบอำนาจและกระจายอำนาจออกไปสู่ระดับท้องถิ่นมากขึ้น 8. จะยังมีคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยการศึกษานอกระบบโรงเรียนเป็นผู้ประสานงานในระดับนโยบาย ส่วนการประสานงานระดับตำบล จะมีสภาตำบลเป็นผู้รับผิดชอบ 9. จะมีการจัดการศึกษานอกระบบโรงเรียนให้สอดคล้องกับการศึกษาในระบบโรงเรียนมากขึ้น 10. สถาบันอุดมศึกษาจะเป็นผู้ทำการผลิตบุคลากรทางด้านการศึกษานอกระบบโรงเรียน โดยมีหลักสูตรที่เน้นการนำเอาไปใช้และมีทักษะในการปฏิบัติงานมากขึ้น ส่วนทางด้านทฤษฎีและหลัการจะเน้นน้อยลง 11. สำหรับโครงการทางการศึกษานอกระบบโรงเรียนที่จัดขึ้น จะมีการประเมินผลอย่างเป็นระบบโดยเฉพาะที่ตรงตามวัตถุประสงค์ของโครงการ และจะมีการวิจัยเพื่อหารูปแบบในการให้บริการตามความต้องการของกลุ่มเป้าหมายประชากร ซึ่งเป็นการวิจัยแบบสหวิทยาการ ใช้ทั้งการวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยเชิงปริมาณ