การศึกษาแนวทางการจัดการเศษสิ่งก่อสร้างในประเทศไทย

Abstract

ในโครงการก่อสร้างจำเป็นต้องใช้วัสดุและอุปกรณ์ก่อสร้างจำนวนมาก ทำให้เราไม่สามารถหลีกเลี่ยงปัญหาเศษสิ่งก่อสร้างที่เกิดขึ้นได้ และปัจจุบันในประเทศไทยยังขาดการศึกษาวิธีการจัดการเศษสิ่งก่อสร้างที่มีประสิทธิภาพอันนำไปสู่การลดค่าใช้จ่ายของผู้รับเหมา รวมถึงผลดีต่อทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ดังนั้นโครงการวิจัยนี้จึงศึกษาหาแนวทางในการจัดการกับเศษสิ่งก่อสร้างจากโครงการก่อสร้างในประเทศไทย โดยมีวัตถุประสงค์ย่อยเพื่อศึกษาสาเหตุและปัจจัยที่ทำให้เกิดเศษสิ่งก่อสร้าง และศึกษาลักษณะองค์ประกอบของเศษสิ่งก่อสร้างจากโครงการก่อสร้างในประเทศไทย ซึ่งขอบเขตการศึกษาเป็นการศึกษาเฉพาะเศษสิ่งก่อสร้าง (Construction Waste) ที่เกิดขึ้นในระหว่างการก่อสร้างเท่านั้น ไม่รวมถึงเศษสิ่งก่อสร้างจากการรื้อถอน (Demolition Waste) ขยะชุมชนจากคนงานก่อสร้าง และการศึกษาผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอันเนื่องจากเศษสิ่งก่อสร้าง โครงการวิจัยนี้ใช้ข้อมูลจากโครงการก่อสร้างอาคาร ที่มีมูลค่าโครงการตั้งแต่ 5 ล้านบาทขึ้นไปและอยู่ในกรุงเทพมหานคร จำนวน 32 โครงการ ซึ่งเก็บข้อมูลโดยการใช้แบบสอบถามและการสัมภาษณ์ผู้รับเหมาหรือผู้ควบคุมงาน เพื่อนำข้อมูลไปศึกษาหาลักษณะองค์ประกอบของเศษสิ่งก่อสร้างในโครงการก่อสร้างของไทย และศึกษาถึงอิทธิพลต่อการเกิดเศษสิ่งก่อสร้างของฝ่ายต่างๆที่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้าง โดยใช้หลักการทางสถิติเชิงอนุมาน (Inference Statistics) ได้แก่ การวิเคราะห์ความแปรปรวน (Analysis of Variance ANOVA) และการทดสอบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยเลขคณิตระหว่างสองกลุ่มโดยวิธีของเชฟเฟ (Scheffe’ Test for All Possible Comparrison) ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ 0.10 สำหรับการศึกษาสาเหตุและปัจจัยที่ทำให้เกิดเศษสิ่งก่อสร้าง ได้ศึกษาเกี่ยวกับสาเหตุของการเกิดเศษสิ่งก่อสร้างเนื่องจากการใช้วัสดุก่อสร้างแต่ละชนิด ได้แก่ ไม้ คอนกรีตและวัสดุผสมคอนกรีต แบบหล่อคอนกรีต เหล็ก เสาเข็ม สี วัสดุก่อ วัสดุปูพื้น วัสดุมุงหลังคา และวัสดุแผ่นสำเร็จรูป โดยใช้หลักการทางสถิติเชิงพรรณนา (Descriptive Statistics) ได้แก่ การหาค่าสัดส่วน ค่าเฉลี่ยเลขคณิต และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการศึกษา พบว่าผู้รับเหมาและผู้ควบคุมงานก่อสร้างอาคารในอุตสาหกรรมก่อสร้าง มีความเห็นว่าองค์ประกอบของเศษสิ่งก่อสร้างที่มีปริมาณมากที่สุด คือ เศษไม้ รองลงมาคือเศษสิ่งก่อสร้างจำพวกคอนกรีต กรวด หิน ทราย เหล็ก วัสดุก่อและกระดาษ สำหรับเศษสิ่งก่อสร้างที่มีปริมาณน้อยในลำดับต่อไป ได้แก่ วัสดุปูพื้น พลาสติก วัสดุแผ่นสำเร็จรูป วัสดุมุงหลังคา อลูมิเนียม และสี ส่วนเศษสิ่งก่อสร้างที่มีจำนวนน้อยที่สุด คือ ยาง สำหรับสาเหตุของการเกิดสิ่งก่อสร้างเนื่องจากการใช้วัสดุก่อสร้างชนิดต่างๆส่วนใหญ่เกิดจากการขาดการวางแผนการใช้วัสดุก่อสร้าง การออกแบบโดยไม่คำนึงถึงเศษก่อสร้าง การกองเก็บวัสดุก่อสร้างไม่ดี และความเสียหายเนื่องจากการขนส่งและขนย้าย เป็นต้น นอกจากนี้ยังพบว่า ผู้ควบคุมงาน ผู้รับเหมา และคนงานก่อสร้าง มีอิทธิพลต่อการเกิดเศษสิ่งก่อสร้างได้มากกว่า เจ้าของโครงการ ผู้บริหารโครงการ ผู้ออกแบบ และผู้จำหน่ายวัสดุ ที่ระดับความผิดพลาดของการสรุปผลร้อยละ 10