ผลกระทบของการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจในอาเซียนที่มีต่อการลงทุนทางตรงจากต่างประเทศ

Abstract

งานศึกษานี้มีวัตถุประสงค์หลัก เพื่อศึกษาอิทธิพลของการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจในอาเซียนที่มีต่อการลงทุนทางตรงจากต่างประเทศ (FDI) จากการอ้างอิงข้อมูลสถิติในช่วงปี พ.ศ. 2518-2543 ของประเทศกลุ่มอาเซียน-5 ประกอบด้วย อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ และไทย และข้อมูลของประเทศผู้ลงทุนหลักในอาเซียนซึ่งได้แก่ ญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป และเกาหลีใต้ โดยทำการประมาณค่าสมการปัจจัยกำหนด FDI ในแต่ละประเทศสมาชิกอาเซียน-5 และกลุ่มอาเซียน-5 ด้วยวิธี pooled regression แบบกำลังสองน้อยที่สุด (OLS) และทำการทดสอบ structural change ของ FDI ด้วยวิธี dummy variable ผลการศึกษา พบว่า เมื่อมีการจัดตั้ง AFTA ประเทศสมาชิกแต่ละประเทศได้รับผลกระทบที่แตกต่างกัน กล่าวคือ ประเทศมาเลเซียและไทย ได้รับปริมาณ FDI มากขึ้น ในขณะที่ประเทศอินโดนีเซีย ได้รับปริมาณ FDI ลดลง ส่วนในกรณีของประเทศสิงคโปร์และฟิลิปปินส์ ไม่ได้รับผลกระทบจากการจัดตั้ง AFTA ที่ชัดเจน โดยที่นักลงทุนต่างชาติในอาเซียนตอบสนองต่อการจัดตั้ง AFTA ด้วยการลงทุนในลักษณะ reorganization investment และ rationalization investment ส่วนผลการศึกษาผลของการจัดตั้ง AFTA ที่มีต่อปริมาณ FDI ของประเทศผู้ลงทุนหลักในอาเซียน พบว่า ปริมาณ FDI จากประเทศญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกาและเกาหลีใต้ ไหลเข้าสู่ภูมิภาคอาเซียนเพิ่มขึ้น ในขณะที่ปริมาณ FDI จากสหภาพยุโรปไหลเข้าสู่ภูมิภาคอาเซียนลดลง โดยนักลงทุนจากประเทศญี่ปุ่น สหภาพยุโรป และเกาหลีใต้ ตอบสนองต่อการจัดตั้ง AFTA ด้วยการเข้ามาลงทุนในลักษณะ rationalization investment ส่วนนักลงทุนจากประเทศสหรัฐอเมริกาตอบสนองต่อการจัดตั้ง AFTA ในลักษณะ offensive import-substitution investment และ defensive import-substituting investment