ผลของดนตรีประจำรายการที่คุ้นเคยที่มีต่อการระลึกถึงรายการวิทยุ

Abstract

การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผลในการระลึก ประเภท ชื่อ และเนื้อหาของรายการ ระหว่างการใช้ดนตรีประจำรายการที่คุ้นเคย และที่ไม่คุ้นเคย ว่ามีความแตกต่างกันหรือไม่ อย่างไร ซึ่งเป็นการศึกษาในลักษณะ Pilot Study โดยใช้วิธีศึกษาเชิงทดลอง (Experimental Study) แบบ Post Test Only มีกลุ่มตัวอย่างเป็นนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิตทั้งชายและหญิง อายุระหว่าง 18-22 ปี รวม 50 คน มีตัวแปรอิสระคือ รายการที่ใช้เพลงประจำรายการที่คุ้นเคย และรายการที่ใช้เพลงประจำรายการที่ไม่คุ้นเคย ตัวแปรตามคือประสิทธิผลในการระลึกรายการของกลุ่มตัวอย่าง โดยใช้การเปรียบเทียบค่าสัดส่วนที่ได้จากการทดลอง (Chi-square) ผลการวิจัยพบว่า สัดส่วนของการระลึกได้ในกลุ่มที่ได้ฟังรายการที่มีเพลงประจำรายการเป็นที่คุ้นเคยมากกว่า กลุ่มที่ได้ฟังรายการที่มีเพลงประจำรายการไม่เป็นที่คุ้นเคย แต่มากกว่าในอัตราที่ต่ำ ซึ่งในทางสถิติไม่ถือว่ามีนัยสำคัญ (มีค่านัยสำคัญ เกิด 0.05 ตามที่ได้กำหนดไว้) ดังนั้นจึงไม่สามารถยืนยันตามสมมติฐานที่ตั้งไว้ กล่าวโดยสรุปคือ รายการที่ใช้ดนตรีประจำรายการที่คุ้นเคย ไม่สามารถทำให้กลุ่มตัวอย่างเกิดการระลึกถึง ประเภท ชื่อ และเนื้อหา ของรายการได้มากกว่ารายการที่ใช้ดนตรีประจำรายการที่ไม่คุ้นเคย ทั้งนี้สาเหตุที่ทำให้ดนตรีประจำรายการที่คุ้นเคยไม่สามารถใช้เป็นเครื่องมือช่วยจำที่ดีว่าดนตรีที่ไม่คุ้นเคยเกิดขึ้นจากการที่ กลุ่มตัวอย่างเคยได้ฟังดนตรีที่คุ้นเคยมาหลายครั้งจากหลายรายการ รวมไปถึงอาจจะเคยได้ยินจากแหล่งอื่นๆ ที่ไม่ใช่รายการวิทยุอีก (ซึ่งเป็นเหตุทำให้รู้สึกคุ้นเคย) จึงทำให้สับสนและไม่สามารถระบุได้ว่าดนตรีดังกล่าวเป็นดนตรีประจำรายการใด ซึ่งสอดคล้องกับแนวคิด "Interference Effect" ที่ได้สันนิษฐานว่า ความคล้ายคลึงกันของสารที่อาจก่อให้เกิดการรบกวนความจำของผู้รับสาร โดยยับยั้งการระลึกได้