รูปแบบการเดินทางของประชากรกลางวัน เข้าสู่พื้นที่ใจกลางกรุงเทพมหานคร : กรณีศึกษาเขตสาทร

Abstract

ศึกษารูปแบบการเดินทางได้แก่ระยะทาง ค่าใช้จ่าย และระยะเวลาในการเดินทาง เป็นต้น และศึกษาปัญหาและปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อ รูปแบบการเดินทางของประชากรกลางวัน(Day Time Population) ซึ่งได้แก่ผู้ที่เดินทางเข้ามาทำกิจกรรม ในพื้นที่ใจกลางกรุงเทพมหานครในช่วงเวลา 05.00-18.00 น. โดยมีทั้งผู้ที่อยู่ในพื้นที่และเดินทางมาจากนอกพื้นที่ การศึกษาในครั้งนี้ได้ใช้เขตสาทรเป็นพื้นที่ศึกษา ซึ่งเขตสาทรเป็นย่านที่มีแหล่งรับการเดินทางมาก และมีการเปลี่ยนแปลงเพิ่มสูงขึ้นโดยเฉพาะแหล่งงาน เนื่องจากพื้นที่ติดกับย่านศูนย์กลางพาณิชยกรรม (Central Business District หรือ CBD) มีโครงข่ายหลักที่สามารถเชื่อมกับพื้นที่ส่วนต่างๆ ของเมืองได้สะดวก ทำให้เกิดการเดินทางของประชากร เข้าสู่พื้นที่เขตสาทรมาก การศึกษารูปแบบการเดินทางได้ศึกษาจากประชากร ที่เข้ามาทำกิจกรรมโดยมีจุดปลายทางการเดินทางประเภทแหล่งงาน สถานศึกษา และย่านการค้าและบริการ พบว่าการเดินทางเข้ามาทำงานใช้รถยนต์ส่วนตัวมากที่สุด คิดเป็น 44.7% เดินทางในระยะทางไกลที่สุด 40 กม. การเดินทางเข้ามาใช้บริการย่านการค้า และบริการใช้ขนส่งสาธารณะมากที่สุด 38% เช่นเดียวกับการเดินทางมาสถานศึกษาคิดเป็น 54.67% เดินทางในระยะทางไกลที่สุด 20 กม. ใช้เวลาเดินทางเฉลี่ย 48.35 35.03 30.4 นาที และเสียค่าใช้จ่ายในการเดินทาง 39.84 31.89 13.69 บาท ตามลำดับ เนื่องจากไม่สามารถเลือกจุดปลายทางในการเดินทางได้ จึงเป็นความจำเป็นในการเดินทางเข้ามาในพื้นที่เขตสาทร ประกอบกับความเคยชินกับปัญหา จึงมีความพึงพอในต่อการเดินทางโดยรวมสูง ส่วนปัจจัยต่างๆ พบว่ามีความพึงพอใจด้านความสะดวก รวดเร็ว และความหลากหลายในการเดินทางต่ำ ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อรูปแบบการเดินทางคือ ลักษณะของผู้เดินทางเอง ลักษณะทางกายภาพนั่นคือ การกระจุกตัวของแหล่งรับการเดินทางไม่ว่าจะเป็นแหล่งงาน สถานบริการและสถานศึกษา ที่ดึงดูดการเดินทางเข้ามาประกอบกับ ลักษณะโครงข่ายการคมนาคมขนส่ง จากการศึกษาพื้นที่พบว่า ควรมีการจัดการด้านการใช้ที่ดิน โดยลดการขยายตัวของแหล่งรับการเดินทางในพื้นที่ และกระจายไปในพื้นที่อื่นที่มีความเหมาะสม จัดการด้านสาธารณูปโภคและสาธารณูปการเพื่อที่อยู่อาศัย ที่น่าอยู่ในพื้นที่เพื่อส่งเสริมการเดินทางในระยะสั้น ประกอบกับสร้างทางเลือกด้านการเดินทางประเภทขนส่งมวลชน ซึ่งสามารถขนคนได้จำนวนมาก เสียค่าใช้จ่ายและสิ้นเปลืองพลังงานน้อยภายในพื้นที่ เนื่องจากในครั้งนี้เป็นการศึกษาเพียงพื้นที่หนึ่งของศูนย์กลางเมือง ดังนั้นควรศึกษาในพื้นที่อื่นๆ ที่มีจุดปลายทางการเดินทางกระจายตัวอยู่ทั่วไป เพื่อให้ทราบรูปแบบการเดินทางอย่างชัดเจนและสามารถนำผลการศึกษาใช้เป็นข้อมูลประกอบการพิจารณาเพื่อการวางแผนด้านการใช้ที่ดินและการจราจรอย่างเหมาะสมกับพื้นที่ใจกลางเมืองและพื้นที่อื่นๆ ในกรุงเทพมหานครกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่อไป