ปัญหาทางกฎหมายว่าด้วยการยึดทรัพย์สินนักการเมืองตามประกาศคณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ (รสช.) ฉบับที่ 26

Abstract

ศึกษาและวิเคราะห์ถึงการใช้อำนาจของศาลฎีกาในคำวินิจฉัยของศาลฎีกาที่ 913/2536 กรณีการยึดทรัพย์สินนักการเมือง โดยศาลฎีกาวินิจฉัยว่าประกาศคณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติฉบับที่ 26 ซึ่งให้อำนาจแก่คณะกรรมการตรวจสอบทรัพย์สิน เพื่อวินิจฉัยให้ทรัพย์สินของนักการเมืองผู้ร่ำรวยผิดปกติตกเป็นของแผ่นดิน ใช้บังคับมิได้ เพราะเหตุขัดหรือแย้งต่อธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พ.ศ.2534 ผลจากการศึกษาพบว่า ศาลยุติธรรมได้ยืนยันบรรทัดฐานจากคำพิพากษาฎีกาคดีก่อนๆ และขณะเดียวกันยังได้สร้างบรรทัดฐานขึ้นใหม่ในคำวินิจฉัยฉบับนี้ เพื่อยืนยันอำนาจศาลยุติธรรมในการพิจารณาวินิจฉัยกฎหมายมิให้ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ ทั้งๆ ที่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2534 มีบทบัญญัติก่อตั้งคณะตุลาการรัฐธรรมนูญ เพื่อให้มีอำนาจพิจารณาวินิจฉัยปัญหาดังกล่าวแล้วก็ตาม ดังนั้น เพื่อป้องกันมิให้การใช้อำนาจระหว่างศาลยุติธรรมและคณะตุลาการรัฐธรรมนูญ ซึ่งอาจก่อให้เกิดความขัดแย้งและไม่ลงรอยกันในเรื่องขอบเขตอำนาจที่อาจจะเกิดขึ้นได้ และโดยเฉพาะข้อโต้แย้งที่เกี่ยวโยงถึงหลักการแบ่งแยกอำนาจที่อาจถูกหยิบยกขึ้นโต้แย้งเสมอๆ จึงสมควรที่จะกำหนดขอบเขตอำนาจขององค์กรทั้งสอง ดังนี้ ควรกำหนดให้ศาลยุติธรรมมีอำนาจพิจารณาวินิจฉัยว่า บทบัญญัติแห่งกฎหมายใดขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญฉบับก่อนๆ ที่ถูกยกเลิกและสิ้นผลบังคับใช้แล้ว โดยให้หมายรวมถึงกรณีประกาศหรือคำสั่งของคณะปฏิวัติรัฐประหารฉบับต่างๆ ที่มีปัญหาว่าขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญฉบับก่อนๆ ด้วย และขณะเดียวกันควรกำหนดให้คณะตุลาการรัฐธรรมนูญมีอำนาจพิจารณาวินิจฉัยว่าบทบัญญัติแห่งกฎหมายใดขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันที่ได้ก่อตั้งคณะตุลาการรัฐธรรมนูญเท่านั้น ทั้งนี้การกำหนดของเขตอำนาจเช่นนี้ ก็เพื่อก่อให้เกิดความชัดเจนในการใช้อำนาจ ทั้งยังเป็นการตรวจสอบและถ่วงดุลการใช้อำนาจระหว่างองค์กรทั้งสองไปในตัวด้วย ซึ่งจะสามารถขจัดปัญหาความขัดแย้งและความไม่ลงรอยกันในการใช้อำนาจดังกล่าวได้