เศรษฐศาสตร์การเมืองของวิทยุกระจายระบบเอฟ.เอ็ม.ในกรุงเทพมหานคร

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานภาพ และมิติทางเศรษฐศาสตร์ของโครงสร้างอุตสาหกรรมสื่อวิทยุกระจายเสียงระบบเอฟ.เอ็ม. ในเขตกรุงเทพมหานคร ช่วงปี พ.ศ. 2530-2539 พิจารณาแนวโน้มการกระจุกตัวที่เกิดขึ้น โดยใช้ค่าการกระจุกตัวเป็นกรอบในการวิเคราะห์ ผลการศึกษาพบว่า สถานีวิทยุระบบ เอฟ.เอ็ม. ในเขตกรุงเทพมหานครทุกสถานีเป็นของหน่วยราชการมาแต่แรกเริ่ม แม้จะมีการปรับตัวให้เอกชนเข้ามาร่วมดำเนินกิจการในลักษณะการให้สิทธิ์เช่าเวลาหรือการเปิดประมูลให้สัมปทานในบางสถานี แต่รัฐก็ยังคงเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์สถานีวิทยุมาจนกระทั่งปัจจุบัน ภาวะการเติบโตทางเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศ และการเปิดประมูลให้สัมปทานในสถานีวิทยุบางแห่ง เมื่อกลางช่วงศวรรษ 2530 เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้อุตสาหกรรมสื่อวิทยุกระจายเสียงมีการแข่งขันกันสูงระหว่างบริษัทผู้ประกอบการรายใหญ่ๆ ส่งผลให้เกิดการกระจุกตัวและผูกขาดการดำเนินกิจการโดยกลุ่มธุรกิจสื่อสารมวลชนเพียงไม่กี่กลุ่ม อาทิ มีเดียพลัส, เอ-ไทม์ มีเดีย, ยูแอนด์ไอ คอร์ปอเรชั่น, แปซิฟิก คอร์ปอเรชั่น, บรอดคาสติ้ง เน็ทเวอร์ค ไทยแลนด์ (บีเอ็นที) เป็นต้น