กลวิธีการปฏิเสธในภาษาอังกฤษของนักศึกษาไทย ที่เรียนภาษาอังกฤษเป็นภาษาต่างประเทศ : การศึกษาการถ่ายโอนทางวัจนปฏิบัติศาสตร์

Abstract

ศึกษาการถ่ายโอนทางวัจนปฏิบัติศาสตร์ของกลวิธีการปฏิเสธ ของนักศึกษาไทยที่เรียนภาษาอังกฤษเป็นภาษาต่างประเทศ ข้อมูลที่ใช้ในการวิเคราะห์ได้มาจากการตอบแบบสอบถาม ที่เป็นการเติมข้อความที่เว้นว่างไว้ในบทสนทนาให้สมบูรณ์ (DCT) ของกลุ่มตัวอย่างที่เป็นนักศึกษาอเมริกันและนักศึกษาไทย จำนวนกลุ่มละ 50 คน ผลการวิจัยพบว่า กลวิธีการปฏิเสธของนักศึกษาไทย มีความแตกต่างจากกลวิธีการปฏิเสธของนักศึกษาอเมริกัน กล่าวคือ นักศึกษาไทยนิยมใช้กลวิธีการปฏิเสธแบบอ้อม และใช้คำกล่าวแสดงความลังเลในการปฏิเสธการขอร้องและการปฏิเสธข้อเสนอ ในขณะที่นักศึกษาอเมริกันมักใช้การปฏิเสธอย่างตรงไปตรงมา นอกจากนี้นักศึกษาไทยนิยมใช้คำกล่าวแสดงว่า ไม่เป็นปัญหา เช่น "ไม่เป็นไร" หรือ "ทำเองได้" ในการปฏิเสธข้อเสนอมากกว่านักศึกษาอเมริกัน และยังพบว่า นักศึกษาไทยให้ความสำคัญกับการเพิ่มความหนักแน่น ในคำกล่าวขอโทษและขอบคุณมากกว่านักศึกษาอเมริกัน ส่วนการถ่ายโอนทางวัจนปฏิบัติศาสตร์นั้น ผลการวิจัยพบว่า นักศึกษาไทยที่เรียนภาษาอังกฤษเป็นภาษาต่างประเทศ แสดงการปฏิเสธในภาษาอังกฤษคล้ายคลึงกับที่ใช้ในภาษาแม่ของตน ซึ่งแตกต่างจากที่นักศึกษาอเมริกันใช้ลักษณะดังกล่าวได้แก่ (1) การนิยมเพิ่มความหนักแน่นในคำกล่าวขอโทษ (2) การนิยมใช้คำกล่าวแสดงความลังเล (3) การใช้รูปแบบ "ได้ แต่..." ในคำกล่าวแสดงความเห็นเชิงบวก (4) การใช้คำกล่าวให้เหตุผล โดยใช้ข้อมูลเกี่ยวกับครอบครัว (5) การนิยมเพิ่มความหนักแน่นในคำกล่าวขอบคุณ และ (6) การใช้คำกล่าวตักเตือนลูกจ้าง นอกจากนี้ยังพบว่า สถานภาพทางสังคมระหว่างผู้ปฏิเสธกับผู้ขอร้อง หรือผู้ให้ข้อเสนอนั้น มีบทบาทต่อการเลือกใช้กลวิธีการปฏิเสธของนักศึกษาไทย ทั้งในปริบทภาษาแม่และปริบทภาษาอังกฤษ เช่น เมื่อผู้ปฏิเสธมีสถานภาพทางสังคมต่ำกว่าคู่สนทนา นักศึกษาไทยมักเลือกใช้คำกล่าวให้เหตุผล คำกล่าวแสดงความกังวล คำกล่าวขอโทษ และคำกล่าวแสดงความเห็นเชิงบวกมากขึ้น ในขณะที่สถานภาพทางสังคมนี้จะมีบทบาทไม่มากนัก ต่อการเลือกใช้กลวิธีการปฏิเสธของนักศึกษาอเมริกัน