การพัฒนาหลักสูตรรายวิชาการคิดวิจารณญาณ ในการตัดสินใจทางการพยาบาลสำหรับนักศึกษาพยาบาล

Abstract

พัฒนาหลักสูตรรายวิชา "การคิดวิจารณญาณในการตัดสินใจทางการพยาบาล" สำหรับนักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 3 การดำเนินการมี 6 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การศึกษาข้อมูลพื้นฐานจากการทบทวนวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง การศึกษาปัญหาการจัดการศึกษาทางการพยาบาล และการศึกษาปัญหาการตัดสินใจทางการพยาบาล เพื่อนำมาเป็นข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตรและจัดการเรียนการสอน ขั้นตอนที่ 2 การร่างหลักสูตรและจัดทำรายละเอียดของหลักสูตร โครงร่างเนื้อหาประกอบด้วย ความรู้เกี่ยวกับกระบวนการคิด ทักษะการคิดและลักษณะการคิดที่จำเป็นต่อกระบวนการคิดวิจารณญาณฯ การนำความรู้ทางการพยาบาลมาใช้กับกระบวนการคิดวิจารณญาณฯ การจัดการเรียนการสอนเน้นให้ผู้เรียนฝึกทักษะการคิด โดยวิธีการเรียนรู้เป็นกลุ่มย่อยและใช้กรณีผู้ป่วยเป็นปัญหาให้ฝึกการคิด ขั้นตอนที่ 3 การตรวจสอบหลักสูตรโดยให้ผู้ทรงคุณวุฒิตรวจสอบความสอดคล้อง และความเหมาะสมขององค์ประกอบของหลักสูตร ขั้นตอนที่ 4 การทดลองใช้หลักสูตร รูปแบบการทดลองคือ control group pretest posttest experimental design กลุ่มทดลองคือนักเรียนพยาบาลทหารอากาศชั้นปีที่ 3 จำนวน 54 คน กลุ่มควบคุมคือนักเรียนพยาบาลชั้นปีที่ 3 ของสถาบันการศึกษาที่ได้รับการคัดเลือกว่า มีระดับความสามารถคิดวิจารณญาณในการตัดสินใจทางการพยาบาลก่อนการทดลอง ไม่แตกต่างจากกลุ่มทดลองมีจำนวนทั้งสิ้น 60 คน นอกจากนี้ได้ทดสอบความสามารถคิดวิจารณญาณฯ นักเรียนพยาบาลทหารอากาศชั้นปีที่ 4 ก่อนและหลังการทดลองเพื่อนำมาเป็นข้อมูล ประกอบการประเมินประสิทธิภาพของหลักสูตรที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้น ขั้นตอนที่ 5 การประเมินผลหลักสูตรประเมินจากคะแนนความสามารถคิดวิจารณญาณ ในการตัดสินใจทางการพยาบาลของกลุ่มทดลอง และความคิดเห็นของนักเรียนพยาบาลกลุ่มทดลองและครูพยาบาลผู้ช่วยวิจัย ต่อการใช้หลักสูตร ขั้นตอนที่ 6 การปรับปรุงแก้ไขหลักสูตร ผลการวิจัยปรากฏดังนี้ (1) ได้หลักสูตรรายวิชาการคิดวิจารณญาณ ในการตัดสินใจทางการพยาบาลสำหรับนักเรียนพยาบาลชั้นปีที่ 3 มีองค์ประกอบแต่ละด้านเหมาะสมต่อการพัฒนาศักยภาพการคิดวิจารณญาณ ในการตัดสินใจทางการพยาบาล (2) ผลการทดลองใช้หลักสูตรปรากฏว่า ค่าเฉลี่ยคะแนนความสามารถคิดวิจารณญาณในการตัดสินใจทางการพยาบาล ของกลุ่มทดลองหลังการทดลองสูงกว่าก่อนการทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ค่าเฉลี่ยคะแนนความสามารถคิดวิจารณญาณในการตัดสินใจทางการพยาบาล ของกลุ่มทดลองหลังการทดลองสูงกว่ากลุ่มนักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 4 ที่ไม่ได้เรียนหลักสูตรรายวิชาที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้นมาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ค่าเฉลี่ยคะแนนการเปลี่ยนแปลงการเรียนรู้การคิดวิจารณญาณ ในการตัดสินใจทางการพยาบาลของกลุ่มทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุมและกลุ่มที่ไม่ได้เรียนหลักสูตรรายวิชาที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้นมาอย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ .01 (3) นักเรียนพยาบาลกลุ่มทดลองและครูพยาบาลผู้ใช้หลักสูตรมีความคิดเห็นต่อการใช้หลักสูตร เป็นไปทางบวก