การใช้ทรัพย์สินของบุคคลอื่นที่อยู่ในความครอบครองของลูกหนี้ในคดีล้มละลาย

Abstract

มาตรการทางกฎหมายฟื้นฟูกิจการที่สำคัญคือ การพักบังคับชำระหนี้เพื่อให้เวลาแก่ลูกหนี้ดำเนินกิจการต่อไปได้โดยปราศจากความกดดันจากเจ้าหนี้ ซึ่งการฟื้นฟูกิจการจำเป็นจะต้องใช้ทรัพย์สินต่างๆ ของลูกหนี้ รวมถึงทรัพย์ของบุคคลภายนอกที่อยู่ในความครอบครองของลูกหนี้ด้วย เช่นเดียวกันกฎหมายล้มละลายมีมาตรการรักษามูลค่ากองทรัพย์สินของลูกหนี้ โดยการขายธุรกิจของลูกหนี้ออกไปโดยที่ธุรกิจนั้นยังดำเนินอยู่ หรือจำเป็นต้องให้ธุรกิจของลูกหนี้ดำเนินต่อไปในระยะเวลาหนึ่ง เพื่อรักษามูลค่ากองทรัพย์สินไว้ อันมีความจำเป็นจะต้องใช้ทรัพย์สินต่างๆ ในลักษณะเดียวกันกับการฟื้นฟูกิจการ จากการศึกษาพบว่า พระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 ในกระบวนการล้มละลาย ตามมาตรา 109 (3) กำหนดให้สิ่งของซึ่งอยู่ในความครอบครองของลูกหนี้ โดยพฤติการณ์ที่เห็นว่าลูกหนี้เป็นเจ้าของนั้น อาจนำมาชำระหนี้ได้ แต่หลักดังกล่าวมิได้ให้อำนาจเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ใช้ทรัพย์สินของบุคคลภายนอก ในกระบวนการล้มละลายได้แต่อย่างใด ส่วนกระบวนการฟื้นฟูกิจการนั้น ตามหลักเรื่องการพักบังคับชำระหนี้ทำให้ลูกหนี้ สามารถใช้ทรัพย์สินของบุคคลภายนอกที่เป็นสาระสำคัญต่อการดำเนินกิจการได้ แต่ไม่มีบทบัญญัติให้ความคุ้มครองแก่ส่วนได้เสียในทรัพย์สินของบุคคลภายนอกอย่างเพียงพอ วิทยานิพนธ์ฉบับนี้จึงได้เสนอแนะ ปรับปรุงแก้ไขพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 ดังนี้ 1. กำหนดให้กองทรัพย์สินของลูกหนี้นั้น รวมถึงผลประโยชน์ของลูกหนี้ในทรัพย์สินที่บุคคลภายนอกเป็นเจ้าของด้วย 2. กำหนดให้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์มีอำนาจจัดการทรัพย์สินหรือกิจการของลูกหนี้ต่อไป รวมถึงอนุญาตให้ใช้ทรัพย์สินของบุคคลอื่นที่อยู่ในความครอบครองของลูกหนี้ได้ ตราบเท่าที่จำเป็นเพื่อให้กองทรัพย์สินของลูกหนี้มีมูลค่าสูงสุด 3. กำหนดมาตรการคุ้มครองส่วนได้เสียอย่างเพียงพอในทรัพย์สินของบุคคลภายนอก