บทบาทเว็บมาสเตอร์ในการกลั่นกรองเนื้อหาภายในเว็บไซต์ของไทย

Abstract

ศึกษาบทบาทเว็บมาสเตอร์ในการกลั่นกรองเนื้อหาภายในเว็บไซต์ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกเว็บมาสเตอร์ของเว็บไซต์ที่ได้รับความนิยมจากผู้ใช้ 4 เว็บไซต์ ได้แก่ Sanook.com, Mthai.com, Hunsa.com และ Pantip.com โดยใช้กรอบแนวคิดของทฤษฎีนายทวารข่าวสารมาวิเคราะห์บทบาทของเว็บมาสเตอร์ในการกลั่นกรองเนื้อหาภายในเว็บไซต์ แล้วนำผลการศึกษาบทบาทของเว็บมาสเตอร์ดังกล่าวมาเปรียบเทียบกับมาตรฐานที่ทางสภาวิชาชีพผู้ดูแลเว็บไทยได้กำหนดไว้ การศึกษาพบว่า บทบาทของเว็บมาสเตอร์ในการกลั่นกรองเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมของเว็บมาสเตอร์ แต่ละเว็บไซต์มีเกณฑ์การพิจารณาความเหมาะสมของเนื้อหาที่นำเสนอทางเว็บไซต์แตกต่างกันไป โดยเกณฑ์ที่เว็บมาสเตอร์ของแต่ละเว็บไซต์ใช้ในการพิจารณาความเหมาะสมของเนื้อหาที่นำเสนอทางเว็บไซต์ ได้แก่ การใช้กฎหมายในสังคม ความมั่นคงของชาติ การอ้างอิงตามสื่ออื่นซึ่งส่วนมากมักใช้การอ้างอิงตามสื่อสิ่งพิมพ์ การร้องเรียนของผู้ใช้และวิจารณญาณของเว็บมาสเตอร์ ส่วนวิธีที่ใช้ในการกลั่นกรองเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมของแต่ละเว็บไซต์จะอยู่ในรูปแบบเดียวกัน ได้แก่ อันดับแรกผู้ใช้ต้องสมัครสมาชิกโดยแจ้งความเป็นตัวตนก่อนจึงสามารถเข้าใช้บริการต่างๆ ภายในเว็บไซต์ได้ จากนั้นเว็บมาสเตอร์จะเป็นผู้กลั่นกรองเนื้อหาด้วยตัวเองในเบื้องต้น และมีการให้ผู้ใช้หรือผู้อ่านแจ้งลบ แต่จะมีบางเว็บไซต์ที่เว็บมาสเตอร์ให้อำนาจแก่ผู้ใช้ในการใช้วิจารณญาณกลั่นกรองเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมในเว็บไซต์ โดยไม่ต้องผ่านวิจารณญาณของเว็บมาสเตอร์ นอกจากนี้ยังมีการใช้โปรแกรมกรองคำ และถ้าเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมนั้นมีการร้องเรียนถึงขั้นเป็นคดีความ เว็บมาสเตอร์จะให้ความร่วมมือกับภาครัฐในการสืบหาผู้กระทำผิด โดยเว็บมาสเตอร์ได้ทำการเก็บ IP address เอาไว้ ในส่วนของปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อบทบาทในการกลั่นกรองเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมของเว็บมาสเตอร์ การวิจัยนี้พบว่า ลักษณะของสื่ออินเทอร์เน็ตทำให้เว็บมาสเตอร์ไม่สามารถกลั่นกรองเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมได้ทันท่วงที ซึ่งการที่เว็บมาสเตอร์ให้ผู้ใช้ใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรองเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมในเว็บไซต์ได้ เป็นการช่วยลดปัญหาในส่วนนี้ และเว็บไซต์ที่มุ่งหารายได้จากค่าโฆษณา จะทำให้การทำหน้าที่กลั่นกรองเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมของเว็บมาสเตอร์ด้อยลง ส่วนการเปรียบเทียบระหว่างการทำหน้าที่กลั่นกรองเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมของเว็บมาสเตอร์ และมาตรฐานของสภาวิชาชีพผู้ดูแลเว็บไทย การวิจัยครั้งนี้พบว่า เว็บมาสเตอร์มีการปฏิบัติตามมาตรฐานที่กำหนดไว้ เนื่องจากเว็บไซต์ได้ร่วมลงนามรับร่างของสภาวิชาชีพ อีกทั้งเว็บไซต์มีลักษณะเป็นเว็บไซต์ที่มีมาตรฐานดี การนำเสนอเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมภายในเว็บไซต์จึงมีไม่มาก