เศรษฐศาสตร์การเมืองว่าด้วยกระบวนการการกำหนดนโยบายสาธารณะกับกลุ่มผลประโยชน์ : กรณีศึกษาโครงการกรุงเทพฯ เมืองแฟชั่น

Abstract

ศึกษากระบวนการกำหนดนโยบายสาธารณะกรณีศึกษาโครงการกรุงเทพฯเมืองแฟชั่น และวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของนโยบายสาธารณะของโครงการกรุงเทพฯ เมืองแฟชั่นกับกลุ่มผลประโยชน์และผลกระทบ โดยศึกษาเอกสารจากสำนักงานโครงการกรุงเทพฯ เมืองแฟชั่น ข่าวสารที่เกี่ยวกับโครงการ สัมภาษณ์ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการกำหนดนโยบายแบบเจาะลึก และจากประสบการณ์ตรงของผู้วิจัยในฐานะผู้ผลิตสินค้าเสื้อผ้าสำเร็จรูปรายแรกของประเทศไทย ผลการวิจัยพบว่า การกำหนดนโยบายสาธารณะกรณีศึกษาโครงการกรุงเทพฯ เมืองแฟชั่น เกิดจากการเสนอนโยบายของกลุ่มผลประโยชน์ ซึ่งเป็นผู้ประกอบการสิ่งทอที่ประสบปัญหาด้านการผลิตเนื่องจากวิกฤติการณ์ทางเศรษฐกิจ ปี 2540 รัฐบาลได้รับนโยบายนี้และอนุมัติงบประมาณเพื่อต้องการสร้างมูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศให้เพิ่มขึ้น เมื่อโครงการได้รับการอนุมัติงบประมาณ จึงเกิดกลุ่มผลประโยชน์อีกหลายกลุ่มเข้ามาแสวงหาผลประโยชน์จากโครงการ อาทิ เช่น กลุ่มอัญมณี กลุ่มพัฒนาอสังหาริมทัพย์ และกลุ่มบริษัทรับจัดงาน ซึ่งกลุ่มที่ได้ผลประโยชน์มากที่สุด ได้แก่ กลุ่มพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ เพราะเป็นศูนย์กลางการขายสินค้านานาชาติที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวเป็นจำนวนมาก และเป็นกลจักรสำคัญในการสร้างให้เกิดการกระจายการผลิตสินค้าแฟชั่นไปยังประเทศอื่นๆ ในภูมิภาค ทำให้กลุ่มผู้ประกอบการสิ่งทอซึ่งเป็นผู้เสนอนโยบายและแนวทางการดำเนินการของโครงการกรุงเทพฯ เมืองแฟชั่นต่อรัฐบาลไม่ได้รับการแก้ไขปัญหา โดยเฉพาะการยกระดับการผลิตไปสู่การเป็นผู้ออกแบบสินค้า