แบบจำลองทางคณิตศาสตร์สำหรับปัญหาการคัดเลือกผู้ให้บริการขนส่งสินค้าโดยการประมูลเชิงกลุ่ม

Abstract

สภาพเศรษฐกิจตกต่ำและการแข่งขันที่สูงขึ้นของภาคธุรกิจ ผลักดันให้ผู้ประกอบการ แต่ละรายหาแนวทางในการเพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินงาน เพื่อให้สามารถลดต้นทุนในการประกอบการและรักษาระดับความสามารถในการแข่งขันต่อไปได้ การขนส่งถือเป็นปัจจัยหลักปัจจัยหนึ่งของผู้ประกอบการหลายราย และเป็นปัจจัยที่ส่งผลโดยตรงต่อต้นทุนของบริษัท งานวิจัยนี้จึงมีจุดประสงค์เพื่อพัฒนาแบบจำลองทางคณิตศาสตร์สำหรับปัญหาการคัดเลือกผู้ให้บริการขนส่งสินค้าโดยการประมูลเชิงกลุ่มที่มีความร่วมมือระหว่างผู้ว่าจ้างการขนส่ง ซึ่งเป็นรูปแบบการประมูลที่บริษัทผู้ผลิตสินค้าใช้เพื่อคัดเลือกผู้ให้บริการขนส่งสินค้า โดยเปิดโอกาสให้ผู้ให้บริการขนส่งเลือกเส้นทางหรือกลุ่มของเส้นทางที่เหมาะสมกับตนเองได้ ช่วยลดการเดินรถเที่ยวเปล่าโดยรวมของทั้งระบบลง และเป็นการลดต้นทุนการดำเนินการของทั้งผู้ให้บริการขนส่งและผู้ว่าจ้างการขนส่งลงอีกด้วย ผู้วิจัยได้ทำการทดสอบแบบจำลองที่ได้พัฒนาขึ้นโดยใช้ซอฟท์แวร์ ILOG CPLEX ในการแก้ปัญหากำหนดการเชิงจำนวนเต็มเพื่อหาค่าผลเฉลยที่เหมาะสมที่สุดของปัญหาดังกล่าว จากนั้นได้นำผลที่ได้จากการทดสอบแบบจำลองมาวิเคราะห์ถึงผลกระทบที่เกิดจากการมีความร่วมมือกันของผู้ว่าจ้างการขนส่งในการคัดเลือกให้บริการขนส่งในการจัดหาผู้ให้บริการขนส่งสินค้าแบบเต็มคัน ผลลัพธ์ที่ได้แสดงให้เห็นว่า การใช้การประมูลเชิงกลุ่มในการจัดหาผู้ให้บริการขนส่งสินค้าแบบเต็มคันที่มีความร่วมมือระหว่างผู้ว่าจ้างการขนส่ง มีแนวโน้มช่วยลดสัดส่วนของระยะทางการเดินรถเที่ยวเปล่าลงได้ โดยการลดลงดังกล่าวมีแนวโน้มที่มากขึ้นเมื่อปัญหามีขนาดใหญ่ขึ้น ทั้งจากการเพิ่มจำนวนเส้นทางการขนส่งและจำนวนผู้ว่าจ้างการขนส่งที่มีความร่วมมือกัน นอกจากนี้ จากการศึกษาพบว่า ลักษณะการรวมกลุ่มของผู้ว่าจ้างการขนส่งที่มีตำแหน่งกระจายตัวอยู่ทั่วประเทศ ทำให้ค่าสัดส่วนดังกล่าวลดลงมากกว่ากรณีที่เป็นการรวมกลุ่มของผู้ว่าจ้างการขนส่งภายในภูมิภาค