การพัฒนารูปแบบโปรแกรมการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อเตรียมครูฝึกสอนดนตรี ในมหาวิทยาลัยราชภัฏ

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาสมรรถนะของครูดนตรีทั้งในต่างประเทศและประเทศไทย และวิเคราะห์หลักสูตรการผลิตครูดนตรีในประเทศไทย เพื่อนำไปพัฒนารูปแบบโปรแกรมการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อเตรียมครูฝึกสอนดนตรีในมหาวิทยาลัยราชภัฏ การดำเนินการวิจัยมี 5 ขั้นตอน คือ 1) ศึกษาสมรรรถนะและวิเคราะห์หลักสูตรครูดนตรี 2)สังเคราะห์ข้อมูลที่ได้เพื่อกำหนดรูปแบบการอบรม 3) ผู้ทรงคุณวุฒิประเมินโครงร่างรูปแบบ 4) ทดลองรูปแบบที่สร้างขึ้น และ 5) ประเมินผลรูปแบบโดยผู้ทรงคุณวุฒิ การเก็บข้อมูลใช้วิธีการวิเคราะห์เอกสาร สัมภาษณ์ แลแบบสอบถาม จากนักศึกษาครูดนตรี 248 คน และ อาจารย์ดนตรี 63 คน จาก มหาวิทยาลัยราชภัฎจำนวน 19 แห่ง โดยใช้นักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฎนครปฐมเป็นกลุ่มทดลอง และนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฎนครสวรรค์เป็นกลุ่มควบคุม ผลการวิจัย พบว่า สมรรถนะหลักของครูดนตรีประกอบด้วย 5 ด้าน และความรู้ที่ทำให้เกิดสมรรถนะนั้นๆ จำนวน 16 เรื่อง ดังนี้ ก. ด้านทฤษฎีดนตรี ได้แก่ 1) คอร์ดและการเคลื่อนที่ 2) บันไดเสียงและโหมด 3) จังหวะ 4) ทำนอง 5) การเขียนสกอร์ 6) การประพันธ์ ข.ด้านดนตรีปฏิบัติ ได้แก่ 1) บทฝึกปฏิบัติ 2) การด้นทำนอง 3) การขับร้องประสานเสียง ค. ด้านบริหารจัดการดนตรี ได้แก่ 1) การจัดการวงดนตรี 2) การควบคุมวงดนตรี ง. ด้านเทคโนโลยีดนตรีได้ 1) การผลิตผลงานดนตรีด้วยคอมพิวเตอร์ จ. ด้านความเป็นครูดนตรี ได้แก่ 1) หลักสูตรดนตรี 2) เทคนิควิธีสอนดนตรี 3) การเลือกสื่อดนตรี 4) การประเมินผลดนตรี รูปแบบโปรแกรมการฝึกอบรม ประกอบด้วย หลักการสำคัญที่มุ่งแก้ไขจุดอ่อนของนักศึกษา ทบทวนความรู้ทักษะดนตรีต่าง ๆ โดยเน้นแกนสมรรถนะหลัก ซึ่งผลการทดลองปรากฏว่า หลังการทดลอง นักศึกษากลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยในสมรรถนะหลักสูงกว่านักศึกษากลุ่มควบคุม นักศึกษากลุ่มทดลองที่เข้าอบรมทุกคนสามารถแก้ไขจุดอ่อนของตนเองได้ตามกระบวนการและวิธีการอบรมที่เป็นหัวใจสำคัญในการวิจัยครั้งนี้ ซึ่งรูปแบบโปรแกรมฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อเตรียมครูฝึกสอนดนตรีที่พัฒนาขึ้นนี้ จะช่วยเตรียมความพร้อม ให้นักศึกษาเกิดความเชื่อมั่นในตนเอง และในขณะเดียวกัน จะเป็นการพัฒนาคุณลักษณะของการเป็นครูดนตรีที่เก่ง เพื่อเตรียมเข้าสู่อาชีพดนตรีต่อไป