ผลของ 1,7-ไดฟีนิล-4,6-เฮปตาไดอีน-3-ออล จากเหง้าว่านชักมดลูก ต่อการทำงานของไมโตคอนเดรียที่แยกจากตับหนูขาว

Abstract

ว่านชักมดลูก (Curcuma comosa roxb.) จัดอยู่ในวงศ์ Zingiberaceae มีสรรพคุณในตำรายาไทย เช่น แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ ช่วยให้มดลูกเข้าอู่ ทำให้ประจำเดือนมาตามปกติ งานวิจัยนี้ศึกษาผลของ 1,7-ไดฟีนิล-4,6-เฮปตาไดอีน-3-ออล ซึ่งเป็นสารสำคัญที่สกัดแยกจากเหง้าว่านชักมดลูกด้วยเฮกเซน ต่อการทำงานของไมโตคอนเดรียที่แยกจากตับหนูขาว พบว่า 1,7-ไดฟีนิล-4,6-เฮปตาไดอีน-3-ออล ขนาดตั้งแต่ 10 µg (19.72 µM) ออกฤทธิ์เป็น respiratory chain inhibitor ที่ complex I และ complex II โดยยับยั้งการหายใจของไมโตคอนเดรียที่ใช้กลูตาเมตร่วมกับมาเลต และซักซิเนตเป็นซับสเตรต ทำให้อัตราการใช้ออกซิเจนใน state 3 respiration และค่า RCI ลดลง นอกจากนั้นยังพบว่า 1,7-ไดฟีนิล-4,6-เฮปตาไดอีน-3-ออล ขนาด 100 µg (126.69 µM) สามารถกระตุ้นการทำงานของเอนไซม์ ATPase ได้ ซึ่งถูกยับยั้งโดย oligomycin สาร 1,7-ไดฟีนิล-4,6-เฮปตาไดอีน-3-ออล ขนาดตั้งแต่ 25 µg (49.27 µM) สามารถยับยั้งการหายใจของไมโตคอนเดรียในสภาวะที่ถูกกระตุ้นด้วย DNP และการหายใจที่ถูกกระตุ้นด้วยแคลเซียมได้ ซึ่ง dithiothreitol ไม่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงฤทธิ์ของ 1,7-ไดฟีนิล-4,6-เฮปตาไดอีน-3-ออล ในการยับยั้งการหายใจของไมโตคอนเดรีย แสดงว่าการออกฤทธิ์ของ 1,7-ไดฟีนิล-4,6-เฮปตาไดอีน-3-ออล ไม่เกี่ยวข้องกับ sulfhydryl groups ที่ผนังชั้นในของไมโตคอนเดรีย แต่ bovine serum albumin สามารถลดฤทธิ์การยับยั้งการหายใจของไมโตคอนเดรียได้ และ 1,7-ไดฟีนิล-4,6-เฮปตาไดอีน-3-ออล ขนาดตั้งแต่ 25 µg (49.27 µM) สามารถยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ MAO ได้อย่างไม่จำเพาะเจาะจงโดยมีฤทธิ์ยับยั้ง MAO-A มากกว่า MAO-B.