ผลของการเปลี่ยนแปลงชนิดพืชต่อความสมดุลของน้ำในโครงการพัฒนาลุ่มน้ำลำพะยังตอนบน

Abstract

การศึกษาผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงชนิดพืชในพื้นที่โครงการพัฒนาลุ่มน้ำลำพะยังตอนบน เป็นการศึกษาการเปลี่ยนแปลงชนิดพืชต่อสมดุลของน้ำ และศึกษาปริมาณการใช้น้ำและการระเหย(Crop evaportransiration) ที่เหมาะสมกับชนิดพืช โดยทำการทดลอง 2 กลุ่มคือ กลุ่มควบคุมการใช้น้ำและกลุ่มไม่ควบคุมการใช้น้ำพบว่า ปริมาณการใช้น้ำและการระเหย ที่เหมาะสม ของข้าว กข. พันธุ์พื้นเมือง เท่ากับ 2,204.20 ลูกบาศก์เมตรต่อไร่ให้ผลผลิตสูงสุดเท่ากับ 700.00 กิโลกรัมต่อไร่ ปริมาณการใช้น้ำและการระเหยที่เหมาะสม(Crop evaportransiration) ของงาและแมงลักเท่ากับ 7.00 ลูกบาศก์เมตรต่อไร่ ให้ผลผลิตสูงสุดเท่ากับ 140.00 กิโลกรัมต่อไร่ ค่าศักย์การคายระเหยของข้าว กข. พันธุ์พื้นเมือง งา และแมงลักเท่ากับ 10.00 11.55 และ 11.55 มิลลิเมตรต่อวันตามลำดับ และค่าสัมประสิทธิ์การใช้น้ำของข้าว กข. พันธุ์พื้นเมือง งาและแมงลักเท่ากับ 1.12 0.76 และ0.76 ตามลำดับโดยปริมาณการใช้น้ำและการะเหยที่เหมาะสมหมายถึงการใช้น้ำในปริมาณน้อยและสามารถให้ผลผลิตสูงสุด หลังจากปริมาณน้ำในจุดนี้แล้ว การเพิ่มปริมาณน้ำในแปลงเพาะปลูกจะไม่มีผลต่อการเพิ่มขึ้นของผลผลิตโดยปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อปริมาณการใช้น้ำและการระเหยคือ ปัจจัยด้านสภาพภูมิอากาศ ชนิดและระยะเวลาการเจริญเติบโตของข้าว กข. พันธุ์พื้นเมือง งาและแมงลัก โดยผลจากการเปลี่ยนแปลงชนิดพืชทำให้ความต้องการใช้น้ำเพิ่มมากขึ้นซึ่งปริมาณน้ำเก็บกักในอ่างเก็บน้ำลำพะยังมีปริมาณเท่าเดิม ดังนั้นการปลูกพืชควรศึกษาปริมาณน้ำที่พืชต้องการใช้เปรียบเทียบกับปริมาณน้ำเก็บกักในอ่างเก็บน้ำก่อนการปลูกพืชชนิดต่างๆ