การวิเคราะห์จีอาร์เดีย แลมเบลีย ในระดับโมเลกุล จากตัวอย่างที่ได้จากผู้ติดเชื้อในประเทศไทย

Abstract

Giardia lamblia เป็นโปรโตซัวที่มีความสำคัญก่อให้เกิดโรคท้องเสียในคน รวมไปถึงในกลุ่มสัตว์เลี้ยงและสัตว์ป่าอีกหลายชนิด โดยทั่วไปรูปลักษณ์ของ G.lamblia ในแต่ละไอโซเลตจะมีความคล้ายคลึงกัน แต่จากการวิเคราะห์ทางด้านอณูชีววิทยาสามารถจัดกลุ่มของตัวอย่างเหล่านี้ได้เป็น 7 Assemblage และอีกหลาย subassemblage ซึ่งเป็นที่ทราบกันดีว่ามีอยู่ 5 Assemblage ที่มีการแพร่กระจายเชื้อไปมาในกลุ่มของสัตว์ และเมื่อไม่นานมานี้มีการค้นพบว่า Assemblage A และ B ที่เป็นสาเหตุหลักของการก่อโรคนั้นสามารถพบการติดเชื้อได้ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอีกหลายชนิด เพื่อเป็นการศึกษาการแพร่กระจาย Assemblage ต่างๆ ของ G.lamblia ในคนของประเทศไทย คณะผู้วิจัยจึงเลือกใช้เทคนิค PCR-PFLP จากการเพิ่มปริมาณดีเอ็นเอเป้าหมายในส่วนของบีตาร์ ไจอาร์ดินยีน เพื่อศึกษาความหลากหลายดังกล่าว ในจำนวนทั้งหมด 30 ตัวอย่าง ที่ได้เก็บรวบรวมจากเด็กนักเรียนของอำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก จำนวน 22 ราย และอีก 8 ตัวอย่างจากผู้ป่วยที่มาเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ผลการศึกษาพบว่ามีการติดเชื้อ Assemblage B ใน 18 ไอโซเลต ส่วนตัวอย่างที่เหลือจัดอยู่ใน Assemblage A2/A3 จากการทดสอบด้วยการนำผลผลิตพีซีอาร์มาทำการตัดด้วยเอนไซม์ตัดจำเพาะ HaeIII และ HhaI ตามลำดับ ขณะที่วิธีการทำโคลนและการวิเคราะห์ลำดับนิวคลีโอไทด์จากผลผลิตพีซีอาร์ขนาด 756 เบส ของตัวอย่างเหล่านี้ให้ผลสอดคล้องกับวิธี PCR-RFLP ยกเว้นใน 1 ตัวอย่างจากจังหวัดตากที่พบว่ามีการติดเชื้อร่วมกันระหว่าง Assemblage A2/A3 และ Assemblage B นอกจากนี้ยังพบว่ามีการติดเชื้อปะปนร่วมกันมากกว่า 1 สายพันธุ์ใน 13 ตัวอย่าง โดยประกอบไปด้วยสายพันธุ์ที่มีความแตกต่างกันของลำดับนิวคลีโอไทด์ 3-5 รูปแบบในแต่ละไอโซเลต ดังนั้นความถูกต้องในการวินิจฉัย subassemblage จากตัวอย่างของผู้ป่วยจึงมีความสำคัญต่อการวางมาตราการการควบคุมโรค เนื่องจากมีความหลากหลายของสายพันธุ์ภายในตัวอย่างเชื้อเดียวกัน